ระบบเลขฐาน
คอมพิวเตอร์จะอาศัยตัวเลข และหลักคณิตศาสตร์ ในการสร้างข้อมูล และช่วยในการประมวลผล โดยใช้หลักการของ ระบบเลขฐานสอง (Binary Number System) และเลขฐานสิบหก (Hexadecimal Number System) แต่ชีวิตของเราจะคุ้นกับ ระบบเลขฐานสิบ (Decimal Number System) ดังนั้น การศึกษาถึงระบบเลขฐาน จะช่วยให้รู้จักความสามารถของคอมพิวเตอร์เพิ่มขึ้นด้วย

ระบบจำนวนที่ใช้ในทางคอมพิวเตอร์ ประกอบด้วย

1. ระบบเลขฐานสอง (Binary Number System)
2. ระบบเลขฐานแปด (Octal Number System)
3. ระบบเลขฐานสิบ (Decimal Number System)
4. ระบบเลขฐานสิบหก (Hexadecimal Number System)

ระบบเลขฐานสิบ (Decimal Number System)
ระบบเลขฐานสิบ เป็นระบบเลขที่ใช้กันในชีวิตประจำวัน ไม่ว่าจะนำไปใช้คำนวณประเภทใด โดยจะมีสัญลักษณ์ที่ใช้แทนตัวเลขต่างๆ ของเลขฐานสิบ (Symbol) จำนวน 10 ตัว ตัวเลขหรือที่เรียกว่า Digit ที่ใช้แทนระบบเลขฐานสิบ ได้แก่ 0, 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9

ตัวเลขแต่ละตัวจะมีค่าประจำตัว โดยกำหนดให้ค่าที่น้อยที่สุด คือ 0 (ศูนย์) และเพิ่มค่าทีละหนึ่ง จนครบจำนวน 10 ตัว ดังนั้นค่ามากที่สุด คือ 9 การนำตัวเลขเหล่านี้ มารวมกลุ่มกัน ทำให้เกิดความหมายเป็น "ค่า" นั้น อาศัยวิธีการกำหนด "หลัก" ของตัวเลข (Position Notation) กล่าวคือ ค่าของตัวเลขจำนวนหนึ่ง พิจารณาได้จากสองสิ่งคือ

1. ค่าประจำตัวของตัวเลขแต่ละตัว
2. ค่าหลักในตำแหน่งที่ตัวเลขนั้นปรากฎอยู่

โดย : นาย บุญเลิศ อรุณพิบูลย์, NECTEC, วันที่ 11 กุมภาพันธ์ 2545