โครงการอนุรักษ์

http://www.rdpb.go.th/thai/important/Projects/pj113.htm

โครงการอนุรักษ์ทรัพยากรป่าไม้และสัตว์ป่าในพื้นที่ป่ารอยต่อ 5 จังหวัด (ภาคตะวันออก) อันเนื่องมาจากพระราชดำริ จังหวัดฉะเชิงเทรา จังหวัดสระแก้ว จังหวัดจันทบุรี
จังหวัดระยอง และจังหวัดชลบุรี

1. พระราชดำริ
1) เมื่อปี พ.ศ.2536 สมเด็จพระนางเจ้าฯ พระบรมราชินีนาถ มีพระราชดำริให้ส่วนราชการที่เกี่ยวข้องร่วมกันพิจารณาจัดทำ โครงการอนุรักษ์ทรัพยากรป่าไม้และสัตว์ป่า ตลอดจนพัฒนาคุณภาพชีวิตของราษฎร โดยเฉพาะราษฎรในชุมชนที่อพยพออกจากป่าและชุมชน ที่อาศัยอยู่ติดแนวเขตป่าอนุรักษ์ให้มีความเป็นอยู่ที่ดีขึ้น มีอาชีพที่เหมาะสมยั่งยืนอันจะทำให้ราษฎรไม่หวนกลับไปบุกรุกป่าอีก
2) เมื่อวันที่ 1 มิถุนายน 2537 สมเด็จพระนางเจ้าฯ พระบรมราชินีนาถ เสด็จพระราชดำเนินเยี่ยมราษฎรในโครงการอนุรักษ์ทรัพยากร ป่าไม้และสัตว์ป่าในพื้นที่ป่ารอยต่อ 5 จังหวัด (ภาคตะวันออก) อันเนื่องมาจากพระราชดำริ ที่บ้านเทพประทาน ตำบลคลองตะเกรา จังหวัดฉะเชิงเทรา และมีพระราชดำริ (เพิ่มเติม) ให้พิจารณาก่อสร้างอ่างเก็บน้ำเขาละลาก ตำบลคลองตะเกรา กิ่งอำเภอท่าตะเกียบ จังหวัดฉะเขิงเทรา พร้อมระบบส่งน้ำ เพื่อให้ราษฎรได้มีน้ำใช้ในการอุปโภค - บริโภค และทำการเกษตร

แนวทางการดำเนินงาน
แบ่งพื้นที่ดำเนินการเป็น 3 เขต
1.1 เขตแนวกันชน เป็นพื้นที่ตามแนวรอยต่อ 5 จังหวัด สามารถนำเอาทรัพยากรธรรมชาติมาใช้ประโยชน์อย่างถูกต้องเหมาะสม จำนวน 631,150 ไร่
1.2 เขตอนุรักษ์ เป็นพื้นที่ได้รับการดูแล ป้องกันรักษาทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมไม่ให้ถูกทำลายหรือเสื่อมสภาพ จำนวน 2,128,650 ไร่
1.3 เขตสงวน เป็นพื้นที่ซึ่งธำรงไว้เพื่อความสมดุลของธรรมชาติ โดยปล่อยให้ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมมีการเจริญเติบโต มีการพัฒนาและพึ่งพาตามธรรมชาติ จำนวน 1,310,675 ไร่

2. ผลการดำเนินงานสนองพระราชดำริ
1) งานโครงสร้างพื้นฐาน
- ก่อสร้างอ่างเก็บน้ำเขาละลาก ความจุ 2,500,000 ลูกบาศก์เมตร พร้อมระบบส่งน้ำ ท้ายอ่างเก็บน้ำเขาละลาก ยาว 6.00 กิโลเมตร
- ก่อสร้างหน่วยประสานงาน ซึ่งตั้งอยู่ระหว่างหน่วยควบคุมไฟฟ้าภูไทกับสำนักงานเขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าเขาอ่างฤาไน
2) งานพัฒนาป่าไม้
- ดำเนินการปกป้อง รักษาป่าและป้องกันการบุกรุกพื้นที่ป่ารอยต่อ 5 จังหวัด (ภาคตะวันออก) โดยลาดตระเวนทางอากาศและทางพื้นดิน จัดฝึกอบรมราษฎรและเยาวชนอาสาพิทักษ์ป่า
- ควบคุมและป้องกันไฟป่าในพื้นที่โครงการฯ - บำรุงและปลูกเสริมป่าเดิม จำนวน 10,000 ไร่
- ส่งเสริมการปลูกหวาย จำนวน 90,000 กล้า และหญ้าแฝก จำนวน 50,000 กล้า
3) งานพัฒนาคุณภาพชีวิต
- ส่งเสริมเกษตรกรทำการเกษตรตามแนวเกษตร "ทฤษฎีใหม่" จำนวน 10 ราย
- ส่งเสริมการเลี้ยงไก่พื้นเมือง เป็ดเทศ และโคนม ในพื้นที่หมู่บ้านโครงการ และหมู่บ้านบริวาร
- ส่งเสริมและสนับสนุนเกษตรกรให้ปลูกถั่วเหลือง จำนวน 15 หมู่บ้าน 120 ตัน และยางพารา ที่บ้านร่มโพธิ์ทองและบ้านเทพประทาน จำนวน 4 ราย
- ตั้งกองทุนหมุนเวียนเพื่อพัฒนาอาชีพ โดยตั้งเป็นสหกรณ์ที่บ้านร่มโพธิ์ทอง หมู่ 7 บ้านเทพประทาน หมู่ 8 ตำบลคลองตะเกรา และบ้านอ่างเตย หมู่ 9 ตำบลท่าตะเกียบ จังหวัดฉะเชิงเทรา และบ้านโนนสาวเอ้ 1,2,3 ตำบลทุ่งมหาเจริญ อำเภอวังน้ำเย็น จังหวัดสระแก้ว
- ส่งเสริมและสนับสนุนการปลูกหม่อน เลี้ยงไหม จำนวน 185 ราย


4. กรอบแนวทางการดำเนินงานโครงการในระยะต่อไป
4.1 อนุรักษ์พื้นที่ป่าและปลูกเสริมป่า โดยดำเนินการในพื้นที่ 5 จังหวัด (ฉะเชิงเทรา สระแก้ว ชลบุรี ระยองและจันทบุรี)
4.2 พัฒนาอาชีพและยกระดับรายได้ของราษฎร ในพื้นที่หมู่บ้านเป้าหมาย จำนวน 61 หมู่บ้าน
4.3 แก้ไขปัญหาผู้มีอิทธิพลและนายทุนในพื้นที่โครงการ




โดย : นาย โสภน หงษ์วิจิตร, ripw, วันที่ 22 กุมภาพันธ์ 2545