สวนสัตว์

สวนสัตว์เป็นสถานที่รวบรวมสัตว์มาไว้ในที่เลี้ยง หรือให้สัตว์ดำรงชีวิตอยู่ในบริเวณที่สามารถควบคุมดูแลได้ โดยมีจุดประสงค์เพื่อการศึกษาค้นคว้าวิจัย อนุรักษ์สัตว์ที่หายากตลอดจนเผยแพร่ต่อสาธารณะชน ซึ่งอาจมีการเก็บค่าเข้าชมหรือค่ากิจกรรม แต่ต้องไม่มีวัตถุประสงค์เพื่อกิจการละครสัตว์หรือค้าขายสัตว์

วัตถุประสงค์ของสวนสัตว์
1. เพื่อเป็นสถานที่รวบรวมสัตว์ชนิดต่างๆ ไว้เพื่อการศึกษาและการอนุรักษ์
2. เพื่อเป็นสถานที่แสดงชนิดของสัตว์ป่า ให้ประชาชนเกิดการเรียนรู้เกี่ยวกับธรรมชาติของสัตว์
3. เพื่อเป็นสวนสัตว์เลี้ยง และขยายพันธุ์สัตว์ป่าบางชนิดให้ดำรงเผ่าพันธุ์ไว้หรือเป็นสัตวเลี้ยงที่มีประโยชน์ในแง่อาหารต่อไป






ประเภทของสวนสัตว์
1. สวนสัตว์ (Zoo) เป็นสถานที่เลี้ยงสัตว์ป่าไว้ในบริเวณที่จำกัด เช่น กรง คอก บ่อ ตู้ โดยมีชนิดและจำนวนของสัตว์ป่ามากพอสมควร และเปิดให้ประชาชนเข้าเพื่อการศึกษาหรือพักผ่อนหย่อนใจ ตัวอย่างสวนสัตว์ในประเทศไทยที่รู้จักกันดี เช่น สวนสัตว์ดุสิต (เขาดิน) และสวนสัตว์เชียงใหม่ เป็นต้น
2. สวนสัตว์เปิด (Open Zoo) เป็นสถานที่และบริเวณเลี้ยงสัตว์ป่าขนาดกว้างขวาง โดยสัตว์ป่าไม่ได้ถูกกักไว้ในบริเวณที่คับแคบ หากเป็นกรงก็จะเป็นกรงขนาดใหญ่ หรือเป็นคอกที่มีขนาดกว้างขวางและมีพันธุ์พืชขึ้นอยู่เพื่อให้กลมกลืนกับสภาพถิ่นที่อยู่มากที่สุดหรือมีการตกแต่งสถานที่ด้วยไม้ประดับและแบ่งบริเวณกั้นระหว่างสัตว์กับผู้ชม ตัวอย่างสวนสัตว์เปิดในประเทศไทย เช่น สวนสัตว์เปิดเขาเขียว จังหวัดชลบุรี



3. ซาฟารี (Safari) เป็นสวนสัตว์ขนาดใหญ่ที่ปล่อยให้สัตว์ขนาดใหญ่อยู่ในบริเวณกว้างปะปนกันคล้ายคลึงธรรมชาติ อาณาเขตกว้างขวางจนเกือบไม่เห็นบริเวณรั้วกั้น ในการเข้าชมภายในซาฟารีจะต้องใช้พาหนะที่เหมาะสม หรืออยู่ในการควบคุมการรักษาความปลอดภัยอย่างรัดกุม โดยเฉพาะบางบริเวณที่เลี้ยงสัตว์ดุร้าย เช่น สิงโต เสือดาว เสือชีต้า เสือโคร่ง เป็นต้น สวนสัตว์ประเภทนี้มีในอัฟริกา และประเทศไทยที่จัดทำโดยเอกชน คือ ซาฟารีเวิลด์
4. สวนสัตว์ที่จัดแสดงเฉพาะประเภทของสัตว์ ซึ่งมีทั้งสัตว์ป่า สัตว์เลี้ยง แมลงหรือ สัตว์น้ำ ส่วนมากจะมีชื่อเรียกเฉพาะลงไปเช่น สวนงู ฟาร์มจระเข้ อะควาเรียม (สถานที่แสดงพันธุ์ปลาทะเลหรือปลาน้ำจืด) คอรัลเรียม (สถานแสดงพันธุ์ปะการัง) อินเซกท์ทาเรียม (สถานที่แสดงแมลง) สวนผีเสื้อ สวนนก เหล่านี้เป็นต้น อย่างไรก็ตามการที่จะเรียกชื่อสวนสัตว์ประเภทใดนั้นจะต้องมีสัตว์ประเภทนั้นไม่ต่ำกว่า 80 เปอร์เซ็นต์ของจำนวนสัตว์ทั้งหมด สวนสัตว์ประเภทนี้เป็นสถานที่ร่ม มีขอบเขตจำกัด มีการตกแต่งเลียนแบบธรรมชาติ และสวยงาม

ที่มา : หนังสือชีวิตในสวนสัตว์ แต่งโดย รศ. สุรินทร์ มัจฉาชีพ



โดย : เด็กชาย ธรรมนูญ ผลกิจ, โรงเรียนภูเก็ตวิทยาลัย, วันที่ 18 พฤศจิกายน 2544