ธรรมชาติปัจจัยสำคัญของชีวิต

กระทรวงวิทยาศาสตร์ เทคโนโลยีและสิ่งแวดล้อม.ธรมชาติปัจจัยสำคัญของชีวิต.พิมพ์ครั้งแรก.กรุงเทพฯ : .กระทรวง,2540. สภาพแวดล้อมซึ่งมีบทบาทจำกัดในการดำรงชีวิต การเจริญเติบโต จำนวนของสิ่งมีชีวิตความหนาแน่นของสิ่งมีชีวิต การแพร่กระจายของสิ่งมีชีวิตในสังคม เรียกว่า ปัจจัยจำกัดในช่วงเวลาใดเวลาหนึ่งและในสถานที่บริเวณใดบริเวญหนึ่งปัจจัยจำกัดดังกล่าวอาจเป็นเพียง 1 ปัจจัย หรือหลาย ๆ ปัจจัยก็ได้ ตามหลักนิเวศน์วิทยา มีกฏทฤษฏี ซึ่งเกี่ยวกับปัจจัยจำกัด กล่าวคือ สิ่งมีชีวิตทุกชนิดต้องการสภาพแวดล้อมต่าง ๆ หรือปัจจัยทางกายภาพ เคมี ฟิสิกซ์ต่าง ๆ ที่จำเป็นต่อการดำรงชีวิต ในอัตราส่วนหรือปริมาณที่ไม่เท่ากันปัจจัยบางอย่างเป็นที่ต้องการของสิ่งมีชีวิตในปริมาณมาก ปัจจัยบางอย่างเป็นที่ต้องการในปริมาณเพียงเล็กน้อย แต่การอยู่รอดของสิ่งมีชีวิตนั้นจะขึ้นอยู่กับปริมาณน้อยที่สุดของปัจจัยที่เป็นที่ต้องการ ถ้าสิ่งมีชีวิตได้รับปัจจัยตัวใด ในปริมาณตํ่ากว่าตํ่าสุดที่ต้องการเพื่อการดำรงชีวิตอยู่ได้แล้วก็จะต้องตาย ตามปกติสิ่งมีชีวิตนั้นมีปัจจัยต่าง ๆ ครบ และในปริมาณมากพอเพียงก็จะไม่มีปัจจัยใดเป็นปัจจัยจำกัด สิ่งมีชีวิตต่าง ๆ ไม่เพียงแต่จะตายหรืออยู่ไม่ได้ ถ้ามีปัจจัยสภาพแวดล้อมต่าง ๆ ในปริมาณจำกัด หรือในปริมาณน้อยเกินไปกว่าปริมาณตํ่าสุดที่ควรจะได้รับแต่จะตายหรืออยู่ไม่ได้เช่นกัน ถ้ามีปัจจัยในปริมารที่มากเกินไป หรือมากเกินกว่าปริมาณสูงสุดที่จะรับรองได้ เมื่อใดก็ตามที่มีปัจจัยตัวใดตัวหนึ่งหรือหลายปัจจัยอยู่ในปริมาณและคุณภาพซึ่งอยู่นอกเหนือขีดจำกัดของความอดทน สิ่งมีชีวิตจะเริ่มได้รับผลกระทบและปัจจัยตัวนั้น หรือปัจจัยเหล่านั้นจะเป็นปัจจัยจำกัดทันที

โดย : นางสาว wiyada dokprom, ripw.klungluang patumtani 13180, วันที่ 7 กุมภาพันธ์ 2545