นกเขา

นกเขาหลวง . 2544 (ออนไลน์) . เข้าถึงได้จาก : http://pet.sundayplaza.com/fish/story/discus.htm
นกเขาหลวง
Columbidae
พบว่ามีอยู่ในประเทศอินเดีย จีน ไทย และประเทศทางตะวันออกเฉียงใต้ของทวีปเอเซีย
รูปร่างลักษณะ
ทั้งนกเขาตัวผู้และตัวเมียต่างก้มีลักษณธคล้ายกันคือตรงปลายปาก ม่านตาสีชมพูอ่อน ๆ แกมเหลืองจาง ๆ ปาก สีดำ แข็งและนิ้วเท้าสีค่อนข้างแดง หัวสีเทาอ่อน อกสีม่วงแดง ข้างคอมีแถบสีดำลายเป็นจุดสีขาว ๆ ขนคลุมปีก สีเทาแกมน้ำตาลคล้ำ ๆ มีขอบสีน้ำตาลจาง ๆ และมีขนสีดำที่กลางขน จึงดูเป็นลายที่ปีก ขนหางเส้นบนสีเทาคล้ำ ๆ แกมน้ำตาล

อุปนิสัย
ชอบอาศัยอยู่ตามป่าโปร่งชายทุ่งนา เรือกสวนและบริเวณที่มีการเพาะปลูก ปกติตามทุ่งนาที่ราบต่ำชอบอยู่ก้นเป็นคู่ บางตัวก็อยู่เดี่ยวจะขันคูในเวลาเช้าและเย็น เมื่อถึงฤดูเก็บเกี่ยวจะเข้าอยู่รวมกัน หากินเป็นฝูงใหญ่

การเจริญพันธุ์
ผสมพันธุ์วางไข่ประมาณช่วงเดือนพฤษภาคม-มิถุนายน ทำรังด้วยการใช้กิ่งไม้เล็ก ๆ ขัดสานกันเป็นรังบนต้นไม้
ใหญ่สำหรับวางไข่ โดยวางไข่ครั้งละ 2-3 ฟอง
นกเขาใหญ่ที่คนไทยเรานิยมเลี้ยงกันมาแต่โบราณเพราะนกเขาใหญ่เป็นนกที่น่ารักและน่าเลี้ยง และมีการขันที่ต่างไป จากนกชนิดอื่น ผู้ฟังจะรู้สึกเพลิดเพลินในเสียงดนตรีธรรมชาติของนกชนิดนี้และฟังไม่รู้จักเบื่อ นอกจากนี้สำหรับ นกที่เชื่องแล้วยังเป็นนกที่ฉลาดรู้จักจำเจ้าของช่างประจบ ต้องการให้ขันเมื่อใดก็ได้ ชึ่งนำเขานี้ก็มี 2 ประเภทคือ "นกดีและนกธรรมดา" นกดีนั้นมีทั้งดีพิเศษและดีพอใช้ นกดีพิเศษนั้นหายากนาน ๆ จึงจะพบสักตัวหนึ่ง นกดีชั้น พิเศษนั้นจะต้องมีคารมดีและเสียงไพเราะน่าฟังและขยันขัน นกชนิดนี้นักเลี้ยงนกต่างก็อยากได้และรู้สึกรักยิ่ง ส่วน นกดีพอใช้นั้นพอหาได้ สำหรับนกชนิดธรรมดานั้นหาง่ายมีอยู่ทั่วไป

การเลี้ยงดู
เมื่อเอานกขังกรงเลี้ยงก็ต้องสังเกตุว่า นกที่เลี้ยงมีความเป็นอยู่เป็นปกติ สบายดีหรือไม่ หยุดดิ้น ไซร้ขน แต่งตัวหรือ เปล่าถ้าเห็นว่านกนั้นนอน หรือไซร้ขนแต่งตัวไม่ดิ้นก็แสดงว่าเป็นที่พอใจและนกได้รับความสุขแล้ว อีกไม่กี่วันนกนั้นก็จะ ขันให้เราฟังตรงกันข้ามถ้านกนั้นอยู่ในกรงที่แขวนไว้ตรงนั้นมันดิ้นไม่หยุดหรือเดินหาช่องออก ก็พีงเข้าใจว่านกนั้นไม่ ได้รับความสุข ก็ให้ปรับปรุงเปลี่ยนแปลงให้มันชอบ เช่นถ้ากรงเตี้ยก็ให้เปลี่ยนเป็นกรงสูง หรือย้ายที่แขวนให้ นอกจากนี้แล้วก็จะต้องระวังป้องกันอย่าให้มีศัตรูพวกนก หนู แมว ผ่านรบกวนในเวลากลางคืนด้วย เมื่อนกได้รับความ พอใจก็จะสังเกตุได้ว่านำนั้นจะไม่ดิ้น ไซร้ปีก ไซร้หางแต่งตัว มีกิริยาร่าเริง และก็จะขัน ให้เราฟังในอีกไม่กี่วัน การให้อาหาร
การให้อาหารควรให้กินอาหารตามความต้องการดังกล่าวคือ
อาหารหลัก
ในกรงนกอย่างน้อยควรจะมีอาหารอย่างน้อย 4 ถ้วยเป็นอาหารประจำคือ น้ำ1ถ้วย , ข้าวเปลือกเมล็ดสั้น1ถ้วย , ทราย 1ถ้วย , (ทรายตามแม่น้ำลำคลอง ถ้าเป็นทรายชายทะเลยิ่งดีกว่าเพราะมีแคลเซี่ยมมาก) และถ้วยดินปลวกดำอีก1ถ้วย
การให้ดินปลวกดำนี้ห้ามใส่ดินปลวกดำผสมทราย หรือเอาทรายผสมดินดำเป็นอันขาด เพราะนกย่อมรู้ตัวเอง ว่าควรจะกินทราย หรือควรจะกินดินปลวกดำเพื่อเป็นประโยชน์ของตัวนกเองเพราะนกเก่าที่เลี้ยงนานมากแล้วย่อมรู้คุณ ประโยชน์ของอาหารโดยธรรมชาติ สำหรับนกใหม่แล้วควรใส่อาหารเสริมในถ้วยดินดำ โดยโรยไว้หน้าและคนเคล้าบ้าง เพื่อ บังคับให้กินดินปลวกดำบ้าง เพราะดินปลวกดำเป็นยา บังคับให้กินยาไปในตัวป้องกันป่วยไข้ช่วยระบายท้องอ่อน ๆ
อาหารเสริม
สำหรับอาหารเสริมที่ใช้เลี้ยงนกเขาก็มีหลายชนิดด้วยกันดังนี้
1.ข้าวฟ่างที่ยังไม่ได้เอาเปลือกออก จะเป็นสีเหลืองสีแดงหรือสีดำก็ได้
2.ดอกหญ้าปากควาย นกชอบกินแล้วยังเป็นยาระบายอ่อน ๆ อีกด้วย
3.งาดำนอกจากจะเป็นอาหารบำรุงร่างกายแล้วยังมีน้ำมันช่วยระบายท้องนกด้วย
4.เมล็ดผักเสี้ยนให้บางครั้งบางคราวทำให้นกขันเร็วขึ้น
5.ถั่วเขียวทุบละเอียดเป็นอาหารที่มีโปรตีนมาก ทำให้นกแข็งแรงถั่วเขียวจำเป็นอย่างยิ่งบางท่านว่าถ้าให้นกเขากินถั่วเขียว แล้วมักจะเป็นสิวไม่เป็นความจริง เพราะมีอาหารอื่น ๆ กินช่วยระบายถ้ายท้องอยู่แล้ว
6.ข้าวไรซ์นอกจากนกหงส์หยกและนกคีรีบูนจะชอบกินแล้วนกเขาก็ชอบมาก เหมือนกันและช่วยให้นกขันเร็วด้วย
7.ดอกหญ้าอื่น ๆ เช่นดอกเซ่ง ดอกหญ้าปล้อง ข้าวสมุทรโคดม ก็ให้นกกินได้ แต่อาจจะชอบหรือไม่ชอบแล้วแต่นกแต่ละตัว



โดย : นาย ปริญญา หงษ์ทอง, Rhajabhat Institue Petchburiwittayalongkorn phahonyothin Road,Kw 48 Klong Luang, วันที่ 21 กุมภาพันธ์ 2545