ตะไคร้
(GRAMINEAE)
ชื่อวิทยาศาสตร์ Cymbopogon citratus Stapf.
ลักษณะทางพฤกษศาสตร์
ต้น เป็นไม้ล้มลุก จะขึ้นเป็นกอใหญ่ สูงประมาณ 1 เมตร ลักษณะของลำต้นเป็นรูปทรงกระบอก แข็งเกลี้ยง และตามปล้อง มักมีไขปกคลุมอยู่ เป็นพรรณไม้ที่มีอายุหลายปี
ใบ เป็นใบเดี่ยว แตกใบออกเป็นกอ รู ขอบขนาน ปลายใบแหลม และผิวใบจะสากมือทั้งสองด้าน เส้นกลางใบแข็ง ขอบใบจะมีขนขึ้นอยู่เล็กน้อย ใบมีสีเขียวกว้างประมาณ 2 ซม. ยาว 2-3 ฟุต
ดอก ออกเป็นช่อกระจาย ช่อดอกย่อยมีก้านออกเป็นคู่ ๆ ในแต่ละคู่จะมีใบประดับรองรับ
สรรพคุณ ทั้งต้น เป็นยารักษาโรคหืด แก้ปวดท้อง ขับปัสสาวะ แก้อหิวาตกโรค และทำเป็นยาทานวดก็ได้
หัว รักษาเกลื้อน แก้ท้องอิด ท้องเฟ้อ แก้ปัสสาวะพิการ แก้นิ่ว บำรุงไฟธาตุ และแก้อาการขัดเบา
ใบสด จะช่วยลดความดันโลหิตสูง และแก้ไข้
ราก เป็นยาแก้ไข้เหนือ แก้ปวดท้องและแก้ท้องเสีย
ต้น เป็นยาแก้ขับลม แก้เบื่ออาหาร แก้ผมแตกปลาย แก้โรคทางเดินปัสสาวะ นิ่ว และเป็นยาบำรุงไฟธาตุให้เจริญ
กัญจนา ดีวิเศษ เภสัชกรรมแผนไทย กรุงเทพฯ : องค์การสงเคราะห์ทหารผ่านศึก , 2542
|