ชื่อสามัญทางยา โรคพิษสุนัขบ้า
ชื่อทางการค้าอื่น Rabies
โรคพิษสุนัขบ้าเป็นโรคติดต่อร้ายแรงถึงกับตายทุกราย ในประเทศเราพบว่า มีผู้ตายจากโรคนี้ไม่ต่ำกว่า 400 ราย เป็นโรคของสัตว์ คนถูกสัตว์กัดแล้วได้รับเชื้อเข้าไปพบได้ทั่วโลก ยกเว้น ประเทศออสเตรเลีย นิวซีแลนด์ ญี่ปุ่น เวสอินดีส อังกฤษ และไอร์แลนด์ เป็นต้น
ในเขตเมือง สุนัขจะเป็นตัวนำเชื้อร่วมกับสัตว์บางชนิด เช่น แมลงวัน วัว ควาย ค้างคาว
การถ่ายทอดเชื้อ เชื้อจะอยู่ในน้ำลายของสัตว์กึ่งกลางแล้วเมื่อน้ำลายจะเข้าสู่คนโดยทางกัดข่วน หรือรอยถลอกของผิวหนัง การถ่ายทอดจากคนไปคนยังไม่มีใครยืนยันแน่นอน ยกเว้นเอากระจกตาของคนเป็นโรคไปใส่ให้อีกคนโดยวิธีการผ่าตัด
อาการและสิ่งตรวจพบ
หลังจากระยะฟักตัวผู้ป่วยจะเริ่มมีอาการนำ มีไข้ต่ำ ๆ ปวดศีรษะ อ่อนเพลีย เบื่ออาหาร เจ็บคอ คลื่นไส้ ปวดเสียวบริเวณที่ถูกกัด อาการเหล่านี้จะมีอยู่ 3-4 วัน
ระยะที่เป็นจะมีอาการกระสับกระส่าย ลุกลี้ลุกลน นอนไม่หลับ อาจมีอาการชัก คอแข็ง หลังแอ่น พูดจาสับสน เห็นภาพหลอน หูแว่ว หรือตกใจกลัวอย่างไม่มีเหตุผล จะมีการชักแบบผวา น้ำตา น้ำลายไหล เหงื่อออกมาก ในผู้ชายบางคนอาจมีอาการปวดเสียวอัณฑะ และมีการหลั่งน้ำอสุจิออกมาวันละหลายครั้งอย่างไม่ตั้งใจ และหลังจากนั้น 24-48 ชั่วโมง จะมีอาการกลัวน้ำ เวลาดื่มน้ำจะปวดเกร็งกล้ามเนื้อคอหอยทำให้กลืนไม่ได้ ต่อจากนี้ก็จะหมดสติเป็นอัมพาตไปอย่างรวดเร็ว และหยุดหายใจ
การรักษา
1. ยังไม่มียาฆ่าเชื้อไวรัสในคน
2. ถ้าสงสัยให้ส่งโรงพยาบาล จะมีเครื่องช่วยหายใจ ให้อาหาร และมีการป้องกันเชื้อโรคกระจาย
ที่ถูกต้อง
การควบคุมและป้องกันโรค
1. ผู้ที่เป็นต้องกักบริเวณ เพราะน้ำลายเป็นแหล่งแพร่เชื้อ
2. ผู้ที่ถูกสัตว์ป่ากัด สุนัขบ้ากัดต้องรีบไปทำแผลวัคซีนป้องกัน
3. ผู้ที่ชอบเลี้ยงสุนัขควรนำสุนัขไปฉีดวัคซีนทุกปี
4. ไปเที่ยวป่าให้ระวังค้างคาว สัตว์ป่ากัด
อนุวัตร ลิ้มสุวรรณ. คู่มือตรวจร่างกายและรักษาก่อนพบแพทย์. กรุงเทพฯ : เมดาร์ท จำกัด, 2527.
|