ตัวอย่างการแก้ปัญหาด้วยวิธีซิมเพล็กซ์

พิจารณาตัวอย่าง max z=6x1 + 4x2
สมการเงื่อนไข
2x1+3x2<100
4x1+2x2 <120
x1, x2>0

การดำเนินการเริ่มจากการแปลงโดยการใส่ตัวแปรเพิ่ม ดังนี้
maximize 6 x1 + 4 x2 + 0 x3 + 0 x4 = z
เงื่อนไข 2 x1 + 3 x2 + x3 = 100
4 x1 + 2 x2 + x4 = 120
เมื่อ x1 >0x2>0

ขียนสมการเหล่านี้ใหม่
maximize z
เขื่อนไข z - 6 x1 - 4 x2 = 0 ....... R1
2 x1 + 3 x2 + x3 = 100 ....... R2
4 x1 + 2 x2 + x4 = 120 ....... R3

ารคิดรอบที่ 1 พิจารณา

พิจารณาแถวแรก z ค่าสัมประสิทธ์ที่มีค่าน้อยสุด คือ -6 จึงเลือก x1 เป็นตัวแปรขาเข้า พิจารณา 100/2  >  120/4  ดังนั้นจึงเลือก x4 เป็นแถวขาออก

เพื่อการปรับค่า  ให้ x1 ในแถวที่ 1 และแถวที่ 2 เป็น 0 และให้แถวที่ 3 เป็น 1 โดยการแทนแถวที่ 3 ด้วย  แถวที่ 3 หารด้วย 4 แถวที่ 1 ด้วย  6 คูณแถวที่ 3 + แถวที่ 1 และแถวที่ 2 ด้วย -2 คูณแถวที่ 3 + แถวที่ 2 ได้ผลลัพธ์

พิจารณาแถวที่ 1 เพื่อเริ่มการคำนวณรอบต่อไป   เห็นว่าค่า -1 ในแถวที่ 1 เป็นค่าน้อยสุด จึงแลือก x2 เป็นตัวแปรขาเข้า  ได้
ดังนั้นจึงเลือกแถวที่ 2 หรือ x3 เป็นตัวแปรขาออก

ในการปรับค่าให้ x2 ในแถวที่ 2 เป็น 1 แถวที่ 2 หาได้จากการหารด้วย 2 แถวที่ 1 ทำให้ x2 มีค่าเป็น 0 โดยการนำ แถวที่ 2 มาบวก และแถวที่ 3 ทำได้ด้วยการนำเอา -1/2 มาคูณแถวที่ 2 แล้วบวกกับแถวที่ 3 ผลลัพธ์ที่ได้

คำตอบที่ได้คือ x1 มีค่า 20    x2 มีค่า 20 x3 และ x4 มีค่าเป็น 0   z ได้ 200

พิจารณาจากตัวอย่างการทำ Minimize
Minimize z = x1 + x2 - 4 x3
อสมการเงื่อนไข
x1 + x2 + 2x3 < 9
x1 + x2 - x3 < 2
-x1 + x2 + x3 > 4
x1, x2 ,x3 > 0

ในกรณีนี้เราแปลงให้อยู่ในรูปสมการได้
Minimize x1 + x2 - 4x3 + 0x4 + 0x5 + 0x6
เงื่อนไข x1 + x2 + 2x3 + x4 = 9
x1 + x2 - x3 + x5 = 2
- x1 + x2 + x3 + x6 = 4
x1 , x2 , x3 > 0

เมื่อเขียนในรูปสมการที่ใช้สำหรับตารางซิมเพล็กซ
Minimize (z) = - Max (-z)
= - Max ( - x1 - x2 + 4 x3)
เงื่อนไข - z + x1 + x2 - 4x3
x1 + x2 + 2x3 + x4 = 9
x1 + x2 - x3 + x5 = 2
- x1 + x2 + x3 + x6 = 4

นำมาเขียนลงตารางสำหรับการคำนวณแบบซิมเพล็กซ์

การคำนวณรอบที่ 1
ได้ x3 เป็นตัวแปรขาเข้า และ x6 เป็นตัวแปรขาออก

การคำนวณในรอบนี้ แถวที่ 4 แทนได้ด้วยแถวที่ 4 เดิม
แถวที่ 1 กระทำให้ค่า x3 มีค่าเป็น 0 จึงแทนได้ด้วยการนำแถวที่ 4 คูณด้วย 4 แล้วนำมาบวกกับแถวที่ 1   แถวที่ 2 และแถวที่ 3 ทำเพื่อให้ได้ค่า x3 ในคอลัมน์เป็น 0

จากข้อมูล -3 มีค่าต่ำสุดในแถว z เลือก x1 เป็นตัวแปรขาเข้า ได้ x4 เป็นตัวแปรขาออกเพราะ 1/3 มีค่าน้อยสุด

การคำนวณในรอบนี้ได้ผล ดังนี้

ผลลัพธ์ที่ได้คือ
Min (z) = - Max (17)
z = - 17
x1 = 1/3 x4 = 0
x2 = 0 x5 = 6
x3 = 13/3

ที่มา: รศ. ยืน ภู่วรวรรณ, สำนักบริการคอมพิวเตอร์ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์