Tallium
(Tl)
แทลเลียม

เลขอะตอม 81 เป็นธาตุที่ 5 ของหมู่ III A ในตารางธาตุ จัดเป็นโลหะ
น้ำหนักอะตอม 204.37 amu
จุดหลอมเหลว 303 ํc
จุดเดือด 1457 ํc
ความหนาแน่น 11.85 g/cc ที่ 20 ํc
เลขออกซิเดชันสามัญ +1, +3

การค้นพบ

ในปี ค.ศ. 1861 Sir William Crookes ขณะที่ใช้วิธีทางสเปกโตรสโกบี เพื่อค้นหาธาตุเทลลูเรียมในเศษของเหลือที่ได้จากโรงงานผลิตกรดซัลฟุริกได้สังเกตุเห็นเส้นสีเขียวจ้าในสเปกตรัม ทำให้เขาทราบว่ามีธาตุใหม่ชนิดหนึ่งเจือปนอยู่ จากสีเขียวเจ้าของเส้นสเปกตรัมนี้เองเขาตั้งชื่อธาตุใหม่นี้ว่า Thallium จากคำลาติน thallus หมายถึงพืชที่เริ่มงอกในฤดูใบไม้ผล

การใช้ประโยชน์

แทลเลียมทั้งในรูปธาตุอิสระและสารประกอบใช้ประโยชน์ในเชิงพาณิชย์ไม่มากนัก ที่สำคัญได้แก่ การใช้เป็นยาฆ่าแมลง ยาฆ่าหนูและสัตว์แทะ (rodenticides) เพราะธาตุนี้และสารประกอบเป็นพิษมาก โดยเฉพาะอย่างยิ่งแทลเลียมซัลเฟต [Tl2(SO4)3] นอกจากนี้ยังใช้ทำแก้วที่มีจุดหลอมเหลวต่ำสำหรับ electronic encapsulation ใช้ประโยชน์ด้าน photoelectric และ mercury switches

สารประกอบของแทลเลียมใช้ในวงการแพทย์ด้วย เช่น ใช้เป็นยาฆ่าพยาธิ์ ringworm

ความเป็นพิษ

แทลเลียมและสารประกอบของแทลเลียมเป็นพิษอย่างแรงทั้งโดยทางหายใจและทางอาหาร โลหะนี้เมื่อสัมผัสกับอากาศหรือน้ำ จะเกิดสารประกอบที่ละลายได้ ดังนั้นจึงควรหลีกเลี่ยงไม่ให้แทลเลียมมีโอกาสสัมผัสกับผิวหนัง (เพราะความชื้นบนผิวหนังนั้นเอง) เมื่อจำเป็นต้องใช้แทลเลียมหรือสารประกอบของแทลเลียมควรต้องใช้ความระมัดระวังอย่างยิ่ง
ผู้เขียน : ดร.ชัยวัฒน์ เจนวาณิชย์
ที่มา : รวบรวมจาก หนังสือสารานุกรมธาตุ