ปัจจุบันพบว่าสิ่งที่เป็นอันตรายต่อเด็กมีมาก
ทั้งอยู่ในบ้านและนอกบ้าน สำหรับอุบัติเหตุที่มีผู้สียชีวิตแต่ละรายก็จะมีผู้ได้รับบาดเจ็บอีกหลายร้อยคนจากอุบัติเหตุอื่น
ๆ มากบ้างน้อยบ้าง การขาดสนามเด็กเล่นจะทำให้โอกาสประสบอุบัติเหตุมีมากขึ้น เพราะเด็กอาจไปเล่นตามถนนหรือเขตก่อสร้าง
การศึกษา
การศึกษาที่เหมาะสมจะทำให้เด็กสามารถดึงตัวเองให้พ้นจากสภาพทางเศรษฐกิจและสิ่งแวดล้อมเดิม
ๆ ได้ และยังจะเป็นพลังสำคัญที่จะทำให้เด็กรู้จักคุณค่าด้านสิ่งแวดล้อม
แต่กลับเป็นว่าเด็กโตขึ้น เด็กกลับได้รับการศึกษาน้อยลง
ในประเทศที่มีรายได้ต่ำ มีเพียงเด็กผู้ชายร้อยละ
52 และเด็กผู้หญิงร้อยละ 39 ที่ไปโรงเรียนประถม
และเพียงร้อยละ 18 ของเด็กชาย และร้อยละ
8 ของเด็กหญิงที่ไปโรงเรียนมัธยม (UNICEF,
1989d)
ในประเทศกำลังพัฒนา
เด็กอายุระหว่าง 7 - 10 ปี ไม่ได้เรียนการอ่าน การคำนวณอย่างง่าย
ๆ ในขณะที่เด็กเกือบทุกคนในประเทศที่มีรายได้ขนาดกลาง และในประเทศอุตสาหกรรมต่างเข้าเรียนประถม และเข้าเรียนต่อในระดับมัธยม นอกจากการศึกษาแล้วสภาพแวดล้อมของเด็ก
ๆ ยังมีส่วนสำคัญต่อความสามารถในการเรียนรู้อีกด้วย
ในบางประเทศที่มีประเพณีความเชื่อบางอย่าง ทำให้เด็กหญิงต้องหยุดไปโรงเรียนมากกว่าเด็กผู้ชาย
เพราะเด็กหญิงต้องทำงานบ้าน การแบ่งแยกเพศมีไปถึงการเลี้ยงดูทารกหญิงหรือชายด้วย ในบางภูมิภาค
ทำให้เด็กผู้หญิงได้รับอาหาร และการดูแลทางด้านอนามัยน้อยกว่าเด็กผู้ชาย
และทำให้เด็กผู้หญิงมีอัตราการป่วยและเสี่ยงต่อชีวิตสูง
หลักฐานของการแบ่งแยกดังกล่าวปรากฏชัดในเอเซียใต้และตะวันตก
และในอัฟริกาเหนือ ในประเทศอย่างเช่น อัลจีเรีย
บังคลาเทศ อียิปต์ ภาคตะวันตกเฉียงเหนือของอินเดีย
และในปากีสถานะจะเห็นความเกี่ยวพันกันระหว่างการแบ่งแยกทางเพศกับอัตราการตายที่สูงในเด็กผู้หญิง
(Chandler, 1986)
การสูบบุหรี่และยาเสพติด
การสูบบุหรี่เป็นโรคระบาดที่มีเพิ่มขึ้นปีละร้อยละ
2.1 ทุกปี และมีเด็กรวมอยู่ในจำนวนนี้ด้วย
(Chandler, 1986) ระหว่างปี 1975-1985 มีการสูบบุหรี่เพิ่มมากขึ้นใน
63 ประเทศ จะมีอยู่ไม่กี่ประเทศที่อัตราการสูบบุหรี่ลดลง
ในสหราชอาณาจักรจำนวนผู้ชายที่สูบบุหรี่ลดลงกว่าร้อยละ
25 ในเนเธอร์แลนด์และสหรัฐฯ ลดลงหนึ่งในสาม ในซิมบับเวลดลงร้อยละ
35
แต่การสูบบุหรี่ในกลุ่มเยาวชนกลับทรุดหนักลง
เด็กส่วนใหญ่เริ่มสูบบุหรี่เพราะพ่อแม่สูบหรือเพราะเพื่อสูบ
- ในสหราชอาณาจักร ร้อยละ
6.9 ของเด็กผู้ชาย และ 2.6 ของเด็กผู้หญิงอายุระหว่าง
10-11 ปี สูบบุหรี่ประจำ
- ในเบลเยียม เด็กที่สูบบุหรี่เพิ่มจากร้อยละ
11 ในหมู่เด็กอายุ 11 ขวบ เป็นร้อยละ 50 ในเด็กอายุ
15 ปี
- ในฝรั่งเศส ร้อยละ
30 ของเด็กอายุระหว่าง 10-17 ปี สูบบุหรี่ประจำ
- ในเยอรมันตะวันตก
ร้อยละ 36 ของเด็กอายุระหว่าง 10-12 สูบบุหรี่ประจำ
- ในอิตาลี ร้อยละ 60
ของเด็กผู้ชายสูบบุหรี่กันตั้งแต่อายุยังไม่ถึง
15
อัตราส่วนเด็กที่สูบบุหรี่ในประเทศกำลังพัฒนาแตกต่างกันไปตามประเทศโดย
ในเขตเมืองจะสูงกว่าในเขตชนบท
ในบางประเทศการสูบบุหรี่จะมีส่วนเกี่ยวข้องกับการใช้ยาเพิ่มมากขึ้น
กระท่อมเป็นยาเสพติดที่ใช้กันมากที่สุดในโลก
เยาวชนในเขตเมืองและกึ่งเมืองที่สูบบุหรี่จะอยู่ในกลุ่มที่เสี่ยงอันตรายมากเป็นพิเศษ
และการศึกษาเมื่อเร็ว ๆ นี้พบว่า การใช้ยาเสพติดและการติดยาเสพติดมีเพิ่มมากขึ้นในประเทศส่วนใหญ่
(WHO, 1987a)
ประมาณว่ามีผู้ติดยาอยู่ประมาณ
48 ล้านคนทั่วโลก และในจำนวนเหล่านี้มีอยู่ไม่น้อยที่เป็นเด็กอายุระหว่าง
10-15 ปี มีการใช้แอมพิตามีน บาบิตูเรต และยาระงับประสาทกันมาก
และใช้กันเพิ่มมากขึ้นด้วย เพราะหาซื้อได้ทั้งโดยถูกต้องและไม่ถูกต้องตามกฏหมาย
การสูดดมสารระเหย เช่น กาว ทินเนอร์ ก็กำลังกระจายไปในประเทศต่าง
ๆ โดยเฉพาะในหมู่เยาวชนในเขตเมือง
ที่มา : รวบรวมจาก ดร. เกษม
จันทร์แก้ว หนังสือวิทยาศาสตร์สิ่งแวดล้อม คณะกรรมการบัณฑิตศึกษา สาขาวิทยาศาสตร์สิ่งแวดล้อม
บัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์