ลำโพง

ชื่อวิทยาศาสตร์Datur metel linn

ชื่อวงศ์ Solanaceae

ชื่ออื่นๆ ลำโพงขาว มะเขือบ้า ลำโพงกาสลัก กาสลัก มะเขือบ้าดอกดำ

ลักษณะทางพฤกษาศาสตร์ เป็นไม้ล้มลุกจำพวกมะเขืออายุหลายปี สูง1-2 เมตร ใบเดี่ยวรูปหัวใจ ขอบมีจักรห่างๆใบเรียบ โคนใบไม่เท่ากัน ดอกโต รูปปากแตร ผลกลมมีหนามเนื้ออ่อน เป็นตุ่มๆรอบขั้วเป้นแผ่นหนาริมคมเมล็ดกลมแบนเหมือนเมล็ดมะเขือลำโพงขาว ลำต้นและใบสีเขียวอมเหลือง ดอกสีขาวมีชั้นเดียว ลูกสีเขียวลำโพงกาสลัก ลำต้นสีม่วงดำมัน ใบสีเขียวเข้ม ดอกสีม่วงดำ เป็นชั้นๆมี จาก2-7ชั้น แต่ก็เคยพบชนิดลำต้นสีม่วงดำดอกซ้อน แต่ดอกสีขาวนวลเป็นพันธุ์ผสมของทั้ง 2ชนิดนี้ ในการใช้ทำยานิยมใช้ลำโพง กาสลัก ดอกสีม่วงดำ ยิ่งซ้อนมากชั้นยิ่งมีฤทธิ์แรง

 

สรรพคุณทางยา ใบ รสขมเมื่อเมา ตำพอกฝี ทำให้ยุบ แก้สะอึกในไข้กาฬ แก้โรคผิวหนังกลากเกลื่อนแก้พิษสัตว์กัดต่อย แก้พิษฝี แก้ปวดแสบบวมที่แผล แก้ปวดบวมอักเสบมีฤทธิ์คลายกล้ามเนื้อเรียบ แก้อาการปวดเกร็งท้อง และขยายหลอดลม แก้หอบหืด มีฤทธิ์กดสมอง แก้อาเจียนจากเมารถเมาเรือ แต่มีอาการข้างเคียงคือ ปากคอแห้ง

ดอก รสเมาเบื่อ ตากแห้งผสมยาเส้นสูบ แก้หอบหืด มีสารแก้การตีบตัวของหลอดลม

เมล็ด รสเมาเบื่อคั่วให้หมดน้ำมัน ปรุงยาแก้ไข้พิษ ไข้กระสับกระส่าย

น้ำมันจากเมล็ด รสเมาเบื่อปรุงยาใส่แผล แก้กลากเกลื้อน หิดเหา

รากรสเมาเบื่อหวาน ฝนทาแก้พิษร้อน ดับพิษฝี แก้ปวดบวมแก้อักเสบ สุมเป็นถ่านเป็นยารับประทาน แก้ไข้พิษ ไข้กาฬ ไช้เซื่องซึมเปลือกลูกรสเมาเบื่อ แก้มะเร็ง คุดทะราด แก้กระษัย แก้ริดสีดวง

วิธีใช้และการรักษา

นายแก้วมีพวกมาก นำเมล็ดลำโพงขั้วให้หมดน้ำมัน เอาน้ำมันมามาปรุงยาใส่แผลนายแก้ว มีพวกมาก นำรากมาฝนทาแก้พิษร้อน

นายแก้ว มีพวกมากตำเมล็ดลำโพงตำผงประสมน้ำมันงา หยอดหูน้ำหนวก และใช้ต้นรากลำโพงผสมยามหานิลเทียนทอง แก้โรคซางเด็ก

ผู้ให้ภูมิปัญญา นายแก้ว มีพวกมาก41/2 หมู่ 4 ต. ไทยบุรี อ. ท่าศาลา จ. นครศรีธรรมราช 80160 อาชีพ แพทย์แผนโบราณ

ข้อดีของสมุนไพร สามารถที่จะนำมาปรุงเป็นยารักษาโรคได้

ข้อเสียของสมุนไพร พิษมี hyoscine เป็นสารหลักทำให้เกิดการอ่อนเพลียหลับไป4-8ชม. ถ้าจำนวนมาก ทำให้เพ้อฝันตื่นเต้นตาแข็งหายใจไม่สะดวกพูดไม่ออกเมื่อแก้พิษหายแล้ว จะมีอาการวิกลจริตติดอยู่ตลอดไป รักษาไม่ใคร่หาย ท่านว่าเมล็ดลำโพงดิบ 1-3 เมล็ด กินทำให้เกิดความจำดีปรากฎว่าเมื่อกินเข้าไป ทำให้เกิดพิษ แน่นหน้าอก หายใจไม่ออกจึงกินยาแก้ พิษอาการเป็นพิษหาย แต่อาการทางประสาทยังเป็น อยู่ รักษาไม่หาย ดังนั้นไม่ควรเสี่ยง