ลางสาด

ชื่อวิทยาศาสตร์ Aglaia domestica Pelleg.

ชื่อวงศ์ Meltiaceae

ชื่ออื่นๆ ลางสาดเขา ลางสาด สางสุก ลางแสด(นครศรีธรรมราช) ลูกู (ปัตตานี) ลองกอง ดูเกโก ลาซะ Daku Langsad

ลักษณะทางพฤกษศาสตร์ ไม้ยืนต้น สูงได้ถึง 35 เมตร ใบประกอบแบบขนขก ปลายคี่ เรียงสลับหรือเกือบครงข้าม ยาว 30 - 50 ซม. ก้านใบยาว 5-8 ซม. ใบย่อย 5-9 ใบ รูปไข่แกมวงรี ถึงรูปขอบขนาน กว้าง 5-10 ซม. ยาว 9-25 ซม. เนื้อใบหนาและเนียวคล้ายแผ่นหนัง ผิวเกลี้ยง ปลายใบเรียวแหลมสั้น ส่วนที่เป็นหางใบยาว 10-15 มิลลิเมตร โคนใบแหลมถึงรูปลิ่ม เบี้ยว เส้นใบ 10-14 เส้น ก้านใบย่อยยาว มีขน ดอกช่อกระจะ ออกเดี่ยวๆ หรือเป็นกระจุกที่กิ่งก้านและลำต้น ยาว 4-20 ซม. มีกลิ่นหอม ใบประดับรูปไข่ ปลายแหลม ยาวประมาณ 1 มม. ก้านดอกย่อยยาวได้ถึง 2 มม. หรือไม่มีก้านดอกย่อย กลีบเลี้ยงเชื่อมติดกันปลายแยกเป็นแฉกรูปคล้ายโล่ เส้นผ่าศูนย์กลาง 1-2 มม. ขอบกลีบมีขนครุย กลีบดอกรุปไข่ถึงรูคล้ายโล่สีครีม ยาว 2-3 มม. เกษรตัวผู้เชื่อมติดกันเป็นหลอด ผลสด รูปทรงกลม หรือทรงรูปไข่ สีเหลืองซีดสีน้ำตาล กว้าง 1.5-2 ซม. เปลือกอาจมีน้ำยางขาว เมล็ด 1-5 เมล็ด มีเยื่อหุ้ม กว้างประมาณ 15 มม. ยาวประมาณ 25 มม. ส่วนมากนิยมปลูกภาคใต้และภาคตะวันออก ปลูกด้วยการเพาะเมล็ดและการเสียบยอด

สรรพคุณทางยา

เปลือก แก้บิด แก้โรคเกี่ยวกับลำไส้แก้ท้องร่วง รักษามาเลเรีย

ยางจากเปลือก แก้จุกเสียด แก้อาการอักเสบ แกอาการกล้ามเนื้อแข็ง

ใบ แก้หิด แก้ไข้ตัวร้อน

เปลือกผล แก้ท้องร่วง แก้ปวดท้อง ยาไล่ยุง ฟ

เมล็ด แก้ไข้ เป็นยาถ่ายพยาธิ แก้ปวดหู แก้ฝีในหู แก้เริม (งูสวัด) แก้ไฟลามทุ่ง

วิธีใช้และการรักษา

นาย สมชาย อยู่ขำ เมล็ด ขนกับนำสุรา กินแก้คนเกิดใหม่ แก้เลือดตีขึ้น ใบ ลายนำสารต้มโปะหมอม แก้เด็กร้อนและชัก

นายวิโรจน์ บรรลือพืช ใช้เมล็ดประมาณ 15 กรัม ต้มกับน้ำ ใช้แก้ไข้ ตัวร้อน แก้ปวดหัว เปลือกใช้เผาไล่ยุงได้

-ใบ ใช้ใบลางสาด 30 กรัม ต้มกับน้ำ ดื่ม แก้อาการร้อนใน ปวดหัว ตัวร้อน เป็นไข้

ผู้ให้ภูมิปัญญา

1.นายวิโรจน์ บรรลือพืชที่อยู่ บ้านเลขที่ 136 หมู่ 4 ต.บ้านเกาะ อ.พรหมคีรี จ.นครศรีธรรมราช อาชีพ รับราชการ

นายแก้ว มีพวกมาก ที่อยู่ บ้านเลขที่ 41/2 หมู่ 4 ต. ไทยบุรี อ.ท่าศาลา จ.นครศรีธรรมราช อาชีพ หมอพื้นบ้าน

นายสมชาย อยู่ขำ ที่อยู่ บ้านเลขที่ 1424 ต.บ่ออ่าง อ.เมือง จ.นครศรีธรรมราช อาชีพ -

ข้อดีของสมุนไพร ผลสามารถรับประทานได้ ผลของมันมีราคาสูง และเป็นอาหารของสัตว์ได้

ข้อเสียของสมุนไพร ลำต้นสูงเมื่อต้องการผลของมันจะเก็บลำบาก ขยายพันธ์ได้ยาก ผลของมันจะเป็นเฉพาะตามฤดูกาล