ชะพลู

ชื่อวิทยาศาสตร์ Piper sarmentosum Roxb

ชื่อวงศ์ Piperaceae

ชื่ออื่นๆ ชนิดต้น ผักอีไร ( อีสาน ) พลูลิง พลูนก ผักปูนก ( เหนือ ) นมวา ( ใต้ ) ชนิดเถา ชะพลูเถา ผักอีเลิด ( อีสาน ) ปูริงนก ผักปูริง

ลักษณะทางพฤกษาศาสตร์ เป็นพืชจำพวกผัก ต้นสูงประมาณ 1-2 ฟุต ลำต้นเป็นข้อๆ ใบเดี่ยวรูปหัวใจคล้ายพลู ดอกช่อเหมือนดอกดีปลีแต่สั้นกว่า กลีบดอกสีขาวเล็กมาก ปลูกเป็นอาหารได้ทัวไป ตามที่ลุ่มชื้นแฉะ ขยายพันธ์ด้วยลำต้น ทอดนอนไปงอกเป็นต้นใหม่ หรือปักชำ

ุสรรพคุณทางยา ใบ รสเผ็ดร้อน เจริญอาหาร แก้เสมหะ ขับเสมหะ ทำให้เสมหะงวด ทำให้เลือดลมซ่าน

ลำต้น รสเผ็ดร้อน แก้เสมหะในทรวงอก ขับเสมหะ แก้รู้สึกว่าแห้งในอก ( ธาตุน้ำในอก )

ดอก ( ลูก ) รสเผ็ดร้อน แก้ศอเสมหะ ทำให้เสมหะแห้ง ช่วยย่อยอาหาร ขับลมในลำไส้

ราก รสเผ็ดร้อน แก้คูถเสมหะ ขับเสมหะให้ตกทางทวารหนัก บำรุงธาตุ ขับลมในลำไส้ ทำให้เสมหะแห้ง

วิธีใช้และการรักษา

1 นายแก้ว มีพวกมาก นำไปต้ม ต้ม 3 เอา 1 แล้วนำมาดื่ม เพื่อบำรุงธาตุ

2 นายวิโรจน์ ใช้รากแห้งหนัก 50 กรัม ต้มกับน้ำ 1 ลิตร ให้เดือด 15 นาที เอามาดื่ม ดื่มหลังอาหารไม่น้อยกว่า 30 นาที กินมากกว่านี้ก็ได้ กินแทนน้ำก็ได้ เพื่อบำรุงธาตุ

3 นายเริ่ม สุขเอียด นำใบชะพลูมากินสดๆ ช่วยเจริญอาหาร

4 ุ นางจรินทร์ จันทร์นวล นำใบชะพลูมากินสดๆ ช่วยขับลมในลำไส้

ผู้ให้ภูมิปัญญา

1 นายแก้ว มีพวกมาก บ้านเลขที่ 41/2 หมู่ 4 ตำบลไทยบุรี อำเภอท่าศาลา จังหวัดนครศรีธรรมราช 80160 ประกอบอาชีพทำสวน

2 นายวิโรจน์ บรรลือพืช บ้สนเลขที่ 136 หมู่ 4 ตำบลบ้านเกาะ อำเภอพรหมคีรี จังหวัดนครศรีธรรมราช ประกอบอาชีพรับราชการและแพทย์แผนโบราณ

3 นายเริ่ม สุขเอียด บ้านเลขที่ 291 หมู่ 8 ตำบลท่าศาลา อำเภอท่าศาลา จังหวัดนครศรีธรรมราช 80160 ประกอบอาชีพทำวน

4 นางจรินทร์ จันทร์นวล บ้านเลขที่ 24/3 หมู่ที่ 8 ตำบลท่าขึ้น อำเภอท่าศาลา จังหวัดนครศรีธรรมราช 80160
ข้อดีของสมุนไพร 1 นำมาเป็นส่วนประกอบในอาหารได้ ช่วยเพิ่มรสชาติให้กับอาหาร
ข้อเสียของสมุนไพร 1 ใบอ่อนถ้ากินเกินอาทิตย์ละ 2 ครั้งทำให้เกิดโรคนิ่ว

2.ใบของชะพลูจะมีรสเผ็ดร้อน