เนคเทคจับมือ กรมควมคุมโรค มข. มทส. ร่วมเดินหน้าการวิจัยและพัฒนาทางด้านการแพทย์ด้วย AI พร้อมเปิดตัวครั้งแรก ระบบการตรวจคัดกรองพยาธิใบไม้ตับและหนอนพยาธิอื่นด้วยเทคโนโลยี ปัญญาประดิษฐ์ (Artificial Intelligence หรือ AI)

วันที่ 8 พฤศจิกายน 2564 กรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข  ร่วมกับ สำนักงานพัฒนาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งชาติ โดยศูนย์เทคโนโลยีอิเล็กทรอนิกส์และคอมพิวเตอร์แห่งชาติ (เนคเทค สวทช.) มหาวิทยาขอนแก่น และมหาวิทยาลัยเทคโนโลยีสุรนารี ร่วมลงนามในบันทึกข้อตกลงว่าด้วยความร่วมมือด้านการวิจัยและพัฒนาทางด้านการแพทย์ โดยใช้เทคโนโลยีปัญญาประดิษฐ์ (Artificial Intelligence หรือ AI) พร้อมเปิดตัว “ระบบการตรวจคัดกรองพยาธิใบไม้ตับด้วยเทคโนโลยีปัญญาประดิษฐ์” เข้ามาช่วยตรวจยืนยันการวินิจฉัยหาไข่หนอนพยาธิได้อย่างถูกต้องและแม่นยำ  สนับสนุนการทำงานของเจ้าหน้าที่สาธารณสุข ในพื้นที่ที่ขาดแคลนผู้เชี่ยวชาญ เพื่อให้การรักษาที่ครบถ้วนทั่วถึง  ลดโอกาสเสี่ยงต่อการเป็นโรคมะเร็งท่อน้ำดี มุ่งยกระดับคุณภาพชีวิตและสุขภาพที่ดีของประชาชน

โรคหนอนพยาธิเป็นโรคติดต่อที่เป็นปัญหาสาธารณสุขที่สำคัญของประเทศไทย โดยเฉพาะในพื้นที่ชนบทห่างไกล และ
ถิ่นทุรกันดาร  สาเหตุส่วนใหญ่เกิดจาการกินอยู่อย่างไม่ถูกสุขลักษณะ  เช่น การบริโภคอาหารที่ปรุงไม่สุก ไม่สะอาด หรือการอยู่อาศัยในสภาพแวดล้อมที่ไม่ดี เช่น ไม่ล้างมือให้สะอาดก่อนหยิบอาหารรับประทาน ไม่สวมรองเท้าเดินบนดิน หรือ การขับถ่ายไม่ถูกสุขลักษณะ เป็นต้น ซึ่งนอกจากจะทำให้เสี่ยงต่อการติดโรคหนอนพยาธิแล้ว ยังอาจเป็นการแพร่กระจายโรคอื่น ๆ อีกด้วย

โรคหนอนพยาธิส่งผลกระทบทางเศรษฐกิจในระยะยาว เช่น โรคพยาธิใบไม้ตับ ซึ่งเป็นสาเหตุหนึ่งของโรคมะเร็งท่อน้ำดี
โดยจากรายงานของแผนงานโรคหนอนพยาธิ กรมควบคุมโรค พบว่า ประชาชนในพื้นที่ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ ติดโรคหรือเคยติดโรคพยาธิใบไม้ตับกว่า 6 ล้านคน เป็นที่น่าสนใจว่า ความชุกของพยาธิใบไม้ตับลดลง สืบเนื่องมาจากการดำเนินงานในโครงการกำจัดปัญหาพยาธิใบไม้ตับและมะเร็งท่อน้ำดี ถวายเป็นพระราชกุศลฯ ซึ่งในปี 2559 ถึงปัจจุบัน พบอัตราการติดพยาธิใบไม้ตับลดลงจาก ร้อยละ 16.3 เหลือร้อยละ 3.23 และเพื่อให้สอดคล้องกับนโยบายปฏิรูประบบสาธารณสุขด้านระบบเทคโนโลยีสารสนเทศด้านสุขภาพ  ปรับเปลี่ยนระบบการทำงานให้เข้าสู่ระบบดิจิทัล นำเทคโนโลยีดิจิทัลมาช่วยพัฒนาระบบบริการและระบบบริหารจัดการให้เกิดผลเป็นรูปธรรม เพื่อให้ประชาชนได้รับบริการที่มีคุณภาพ รวดเร็ว ปลอดภัย ทั่วถึง เท่าเทียม เจ้าหน้าที่มีระบบปฏิบัติงานที่ทันสมัย มีประสิทธิภาพ ไร้รอยต่อ ทันสถานการณ์มุ่งสู่การเป็น MOPH 4.0 ตามยุทธศาสตร์ของกระทรวงสาธารณสุข จึงมีการเพิ่มเทคโนโลยีปัญญาประดิษฐ์เพื่อลดภาระงานของเจ้าหน้าที่และเกิดผลดีต่อประชาชน จึงมีการบูรณาการขับเคลื่อนงานร่วมกัน  เกิดเป็นความร่วมมือของทั้ง 4 หน่วยงานหลัก ได้แก่ กรมควบคุมโรค มหาวิทยาลัยขอนแก่น ศูนย์เทคโนโลยีอิเล็กทรอนิกส์และคอมพิวเตอร์แห่งชาติ (เนคเทค สวทช.)และมหาวิทยาลัยเทคโนโลยีสุรนารี