การผลิตเครื่องปั้นดินเผา
กรรมวิธีการผลิตเครื่องปั้นดินเผาเป็นขั้นตอนที่สำคัญอย่างยิ่ง ซึ่งผู้ผลิตต้องมีความชำนาญอีกทั้งเข้าใจในอุปกรณ์ เครื่องมือ และเทคนิคต่างๆ การผลิตเครื่องปั้นดินเผามีวิธีดังนี้
วิธีขึ้นรูปด้วยวิธีกด
การผลิตวิธีนี้ต้องใช้เครื่องมือที่มีแรงกด ดัน และน้ำหนักมากคือ เครื่องกดโอโตเมตริก ไฮโดรลิก วัตถุดิบที่ใช้ต้องเป็นผงโดยผสมกับน้ำในอัตราส่วน 5 16% แม่พิมพ์ต้องทำด้วยเหล็กแข็ง ผลิตภัณฑ์ส่วนใหญ่ได้แก่ กระเบื้องต่างๆ เป็นต้น การผลิตวิธีนี้นิยมใช้ในวงการอุตสาหกรรมอย่างแพร่หลาย เพราะสามารถผลิตได้ในปริมาณมาก
วิธีขึ้นรูปด้วยวิธีรีดดิน
ดินที่ใช้ต้องมีลักษณะเป็นก้อน เตรียมดินโดยผ่านเครื่องวัดดินหรืออ่างเกรอะดิน แล้วนำเข้าเครื่องรีดตามต้องการ เครื่องมารรีดดินทั่วไปมี 2 แบบคือ
1.แบบที่ใช้ความดันของลมอัดในการรีดดิน นิยมใช้ผลิตท่อร้อยสาย อุปกรณ์ไฟฟ้าต่างๆ เป็นต้น
2. แบบสว่าน เป็นเครื่องรีดดินขนาดใหญ่ สามารถผลิตได้มาก นิยมใช้ผลิต อิฐทนไฟ อิฐโปร่ง เป็นต้น
วิธีขึ้นรูปทรงต่างๆ
เป็นการขึ้นรูปโดยใช้มือ สามารถทำได้หลายวิธี ดังนี้
1 การขึ้นรูปแบบอิสระ เป็นการทำที่สะดวกและง่ายมาก โดยปั้นดินเป็นก้อนกลมใช้นิ้วกดเป็นรูปทรงตามต้องการ
แล้วตกแต่งให้เรียบร้อย ส่วนอีกวิธีหนึ่งคือ ปั้นเป็นรูปทรงที่ต้องการเสียก่อนแล้วใช้เครื่องมือขุดเจาะให้กลวง จากนั้นจึงตกแต่งให้เรียบร้อย
2 การขึ้นรูปแบบขด เริ่มจากทุบดินให้เป็นแผ่น แล้วใช้เครื่องมือตัดให้เป็นแท่งๆ แล้วคลึงดินให้เป็นเส้นกลมยาว แล้วขดบนแผ่นที่เตรียมไว้ โดยใช้น้ำสลิปประสานรอยต่อ เสร็จแล้วจึงตกแต่งผิวให้เรียบแล้วปล่อยให้แห้ง
3 การขึ้นรูปทรงแบบแผ่น วิธีนี้เหมาะสำหรับผลิตภัณฑ์ที่เป็นเหลี่ยมๆ หรือมีรูปทรงแปลกๆ ขั้นแรกใช้เครื่องมือลูกกลิ้ง รีดดันให้เป็นแผ่นบนแผ่นปูนปลาสเตอร์ที่มีผ้าใบหุ้ม ใช้เครื่องมือตัดดินตามแบบที่ต้องการ แล้วประกอบเข้าด้วยกัน เมื่อดินหมาดจึงใช้สลิปประสานรอยต่อ แล้วจึงปล่อยให้แห้ง
4 การขึ้นรูปแบบแป้นหมุน เป็นการขึ้นรูปโดยอาศัยเครื่องมือแป้นหมุน แต่ก่อนแป้นหมุนใช้แรงคนถีบ ต่อมาจึงใช้กำลังไฟฟ้า ดินที่ปั้นต้องมีความเหนี่ยวจึงจะขึ้นรูปได้ดี การขึ้นรูปวิธีนี้ต้องอาศัยการฝึกฝนและทักษะพอสมควร จึงจะขึ้นรูปได้ดี
วิธีการขึ้นรูปบนแป้นหมุน
1.ตั้งดินลงแป้นหมุนให้ได้ศูนย์ แล้วใช้มือกดและดึงดินหลายๆ ครั้งให้ดินเกาะกับแป้นหมุนโดยแป้นหมุนต้องใช้ความเร็วสูง
2. ใช้นิ้วหัวแม่มือกดดินให้เป็นรูปกลวง
3. ใช้มือดึงดินขึ้นให้ได้ระดับที่ต้องการความเร็วของแป้นหมุนอยู่ในระดับปานกลาง
4. ใช้นิ้วมือกดดันให้ได้รูปตามต้องการ
5. เมื่อดินหมาดจึงจะใช้เครื่องมือขูดผิวให้เรียบร้อย แล้วจึงใช้ฟองน้ำชุบอีกครั้ง
5 การขึ้นรูปแบบใช้ใบมีด ผลิตภัณฑ์ที่ผลิตด้วยวิธีนี้ส่วนใหญ่จะเป็นพวกจาน ชามถ้วย ผลิตโดยใช้แป้นพิมพ์และใบมีดตามรูปร่างของผลิตภัณฑ์ การผลิตต้องอาศัยแป้นหมุนที่มีความเร็วสูงและมีแขนใส่ใบมีด
6 การขึ้นรูปแบบใช้พิมพ์กด ต้องใช้พิมพ์ที่ทำจากปูนปลาสเตอร์แบบชิ้นเดียวหรือสองชิ้น โดยนวดดินเป็นแผ่น ใช้เครื่องมือตัดตามรูปร่างของแบบที่จะพิมพ์แล้วนำไปกดในพิมพ์ รอจนแห้งจึงจะได้แบบพิมพ์ที่ต้องการส่วนแบบพิมพ์ชนิด 2 ชิ้น ใช้วิธีเดียวกันแต่เมื่อถอดดินออกจากแบบแล้วให้นำไปประกอบกันโดยใช้สลิปเป็นตัวประสาน ก็จะได้รูปทรงตามต้องการ
การขึ้นรูปแบบวิธีหล่อ
ใช้พิมพ์ที่ทำด้วยปูนปลาสเตอร์เป็นตัวดูดน้ำในสลิปให้แห้ง การผลิตงานนี้อาจผลิตได้ไม่มากนัก เพราะการหล่อสลิประยะแรกๆ สามารถดูดซึมน้ำได้รวดเร็วแต่อัตราการดูดน้ำจะช้าลงตามลำดับ
การหล่อสลิปนิยมทำกัน 2 วิธี คือ
1. การหล่อสลิปแบบกลวง คือ เมื่อได้ความหนาพอสมควรก็จะเทน้ำสลิปออกจากพิมพ์ ซึ่งต้องค่อยๆ เท เพื่อมิให้ผิวภายในขรุขระ
2. การหล่อสลิปแบบตัน เป็นการหล่อสลิปลงในแท่งตัน แบบพิมพ์จะไม่เหมือนกับแบบกลวง เพราะพิมพ์นี้จะจำกัดความหนาของผลิตภัณฑ์
มารู้จักและน้ำเคลือบและการชุบน้ำเคลือบกันเถอะ