ขณะที่โลกกำลังลุ้นให้เศรษฐกิจสหรัฐ ซึ่งเป็นตลาดส่งออกสำคัญของเอเชียฟื้นตัวได้โดยเร็วที่สุดก่อนปลายปีหน้า เพราะจะส่งผลดีต่อชาติเอเชียที่ไม่อาจพึ่งพาญี่ปุ่นได้อีกต่อไป หลังจากญี่ปุ่นนอกจากจะไม่สามารถแก้ปัญหาเรื้อรังภาคการเงินได้แล้ว ปัญหานี้ยิ่งหนักหนาสาหัสกว่าเดิม จนนักเศรษฐศาสตร์ขณะนี้หันมาสนใจการฟื้นตัวของสหรัฐที่เกี่ยวพันกับการฟื้นตัวของภาคส่งออกในเอเชีย โดยเฉพาะการส่งออกสินค้าอิเล็กทรอนิกส์จะช่วยนำเอเชียไปสู่การฟื้นตัวได้

นายซันจีฟ ซันยาล นักเศรษฐศาสตร์ระดับภูมิภาคจากดอยช์แบงก์ ระบุปัญหาในภูมิภาคเอเชียเวลานี้ แตกต่างโดยสิ้นเชิงจากปัญหาเศรษฐกิจเมื่อ 4 ปีก่อน จากภาวะผันผวนของอัตราแลกเปลี่ยน และระบบการเงินย่ำแย่ แต่ปัญหาของเอเชียตอนนี้ขึ้นอยู่กับการส่งออกอย่างมาก โดยเฉพาะการส่งออกชิ้นส่วนอิเล็กทรอนิกส์เกิดปัญหา เมื่ออุปสงค์ในตลาดทั่วโลก โดยเฉพาะสหรัฐ ตลาดส่งออกใหญ่ที่สุดของเอเชียกำลังย่ำแย่ ดังนั้น การฟื้นตัวของสหรัฐน่าจะช่วยให้การส่งออกอิเล็กทรอนิกส์ของเอเชียขยายตัวได้อีกครั้ง "ปัญหาสำคัญในปีนี้ เชื่อว่า เป็นเรื่องการส่งออกชิ้นส่วนอิเล็กทรอนิกส์ ซึ่งเป็นภาคธุรกิจช่วยให้เศรษฐกิจในเอเชียขยายตัวได้นั้น ขณะนี้ธุรกิจยังคงชะลอตัวลง ผมเห็นว่า การฟื้นตัวของการส่งออกชิ้นส่วนอิเล็กทรอนิกส์ จะเป็นปัญหาท้าทายสำคัญที่เอเชียกำลังเผชิญอยู่ ทำให้ประเด็นสำคัญเรื่องนี้อยู่ที่ว่าช่วงปีหน้าเมื่อใดที่การส่งออกอิเล็กทรอนิกส์จะฟื้นตัว" นายซันยาล กล่าว

ความเห็นของนายซันยาลสอดคล้องกับข้อมูลในรายงานของธนาคารเพื่อการพัฒนาเอเชีย ที่ว่า ขณะที่ภาวะชะลอตัวเกิดขึ้นไปทั่วในภาคธุรกิจต่างๆ ทุกประเภท และเห็นได้ชัดในธุรกิจการผลิต โดยเฉพาะอย่างยิ่งการผลิต และส่งออกสินค้าอิเล็กทรอนิกส์ อย่างไรก็ตาม นายซันยาล แห่งดอยช์แบงก์ เชื่อว่า จากภาวะตกต่ำที่เห็นได้อย่างชัดเจนในภูมิภาคเอเชีย สิ่งสำคัญเพื่อให้เกิดการขยายตัวได้ระยะยาว ไม่เพียงแต่ให้ความสำคัญกับการส่งออกชิ้นส่วนอิเล็กทรอนิกส์เท่านั้น แต่ควรเน้นไปที่การปฏิรูปโครงสร้างในทุกส่วนของเอเชียอย่างต่อเนื่องด้วย ทั้งนี้ นายอัลเลน ไซไน นักเศรษฐศาสตร์จากดีซิชั่น อีโคโนมิกส์ ในเมืองบอสตัน คาดการณ์ว่า สหรัฐ เศรษฐกิจขนาดใหญ่ที่สุดของโลก ซึ่งกำลังดิ้นรนแก้ปัญหาความถดถอยเกิดขึ้นมาตลอดปีนี้ น่าจะฟื้นตัวได้ในปีหน้า แม้โดยทั่วไปแล้วยังไม่คำตอบชัดเจนว่า เมื่อใดเศรษฐกิจสหรัฐจึงจะฟื้นตัว และจะฟื้นตัวอย่างแข็งแกร่งได้อย่างไร

ขณะที่เจ้าหน้าที่ระดับสูงของรัฐบาลสหรัฐ ต่างเชื่อว่า ภาวะต่ำสุดของความถดถอยเกิดขึ้นแล้วในไตรมาสสุดท้ายของปีนี้ แต่นักวิเคราะห์และนักเศรษฐศาสตร์ภาคเอกชน รวมถึงนายไซไนกลับมองอย่างระมัดระวัง โดยเห็นว่า การฟื้นตัวอาจปรากฏให้เห็นในปีหน้า และเป็นช่วงหัวเลี้ยวหัวต่อสำหรับสหรัฐ แม้คาดว่า อีกไม่กี่เดือนข้างหน้าชาวอเมริกันจะตกงานเพิ่มขึ้น แต่เชื่อมั่นว่า อีก 2 ปีข้างหน้า น่าจะเป็นปีที่ดีอย่างแท้จริงสำหรับเศรษฐกิจสหรัฐ

ด้าน นายมาร์ค แซนดิ นักเศรษฐศาสตร์แห่งอีโคโนมี ดอท คอม ในเวสเชสเตอร์ รัฐเพนซิลวาเนีย ให้ความสำคัญกับรัฐบาลสหรัฐ และหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง และแนวทางการดำเนินการ เพื่อเตรียมตัวให้พร้อมกับการแก้ปัญหาเศรษฐกิจให้พ้นจากความตกต่ำให้ได้โดยเร็ว ขณะที่นักวิเคราะห์อีกหลายรายมองความสำเร็จ หรือความล้มเหลวอยู่ที่ความพยายามของทั้งรัฐบาล และสภาคองเกรสสหรัฐ เพื่อตกลงกันให้ได้ในมาตรการกระตุ้นเศรษฐกิจ เพื่อรับมือผลกระทบเกิดขึ้นจากเหตุวินาศกรรมโจมตีสหรัฐเมื่อวันที่ 11 ก.ย ซึ่งจะช่วยหยุดยั้งความถดถอยได้นั้น ยังคงเป็นเรื่องสำคัญที่ไม่มีใครสามารถล่วงรู้ได้ในอนาคต

"การฟื้นตัวกำลังเกิดขึ้นปานกลาง ด้วยการใช้มาตรการกระตุ้นเศรษฐกิจ แต่หากเราไม่มีการกระตุ้นเศรษฐกิจใดๆ เมื่อเกิดปัญหาคุกคามตามมา จะยิ่งสร้างความผิดหวังให้อย่างมาก เป็นการขยายตัวต่ำมากและการว่างงานเพิ่มขึ้นตลอดปีหน้า" นายแซนดิ กล่าว พร้อมเสริมว่า การว่างงานจะยังเป็นปัญหาขัดขวางการฟื้นตัว ทั้งนี้ นายแซนดิ คาดว่า อัตราการว่างงานของสหรัฐปีหน้า จะเท่ากับ 6.5% แม้จะมีมาตรการกระตุ้นเศรษฐกิจชุดใหม่ออกมาแล้วก็ตาม ส่วน นายทิม โอนีล นักเศรษฐศาสตร์จากแบงก์ ออฟ มอนทรีอัล ในเมืองโตรอนโต ของแคนาดา เชื่อว่า แรงขับเคลื่อนของเศรษฐกิจของสหรัฐ จะช่วยให้อัตราการขยายตัวของจีดีพีเพิ่มขึ้นกว่า 4% ต่อปีในช่วงครึ่งหลังของปี 2545 คาดว่า การฟื้นตัวทางเศรษฐกิจจะค่อยๆ แข็งแกร่งขึ้นอย่างต่อเนื่อง ด้วยมาตรการกระตุ้นเศรษฐกิจที่สำคัญ

ที่มา : กรุงเทพธุรกิจ ฉบับวันที่ 18 ธันวาคม 2544