วันที่ 28 ตุลาคม 2568 เนคเทค สวทช. นำโดย ดร.ปิยวุฒิ ศรีชัยกุล รองผู้อำนวยการ พร้อมด้วยทีมนักวิจัย เข้าร่วมงานสัมมนา AI+Q Summit Bangkok 2025 เวทีแลกเปลี่ยนความรู้ และประสบการณ์จากผู้บริหาร ผู้เชี่ยวชาญทั้งในและต่างประเทศ เพื่อขับเคลื่อนประเทศไทยให้ก้าวสู่การเป็นศูนย์กลางนวัตกรรม AI และ Quantum แห่งภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ ภายใต้แผนยุทธศาสตร์ด้านการพัฒนา AI ระดับชาติ (Thailand National AI Strategy 2022-2027) ที่ตั้งเป้าหมายยกระดับการพัฒนาและประยุกต์ใช้ AI เสริมศักยภาพบริการของภาครัฐ ภาคธุรกิจอุตสาหกรรม พัฒนาบุคลากรทางด้าน AI รวมถึงการจัดตั้งศูนย์ปฏิบัติการด้านธรรมาภิบาลปัญญาประดิษฐ์แห่งแรกของภูมิภาค (AI Governance Practice Centre) ร่วมกับองค์การยูเนสโก (UNESCO) เพื่อขับเคลื่อนอนาคตของเทคโนโลยีที่ตั้งอยู่บนหลักแห่งคุณธรรม และสร้างความยั่งยืน
ในโอกาสนี้ ดร.ปิยวุฒิ ศรีชัยกุล รองผู้อำนวยการ เนคเทค สวทช. ได้ร่วมบรรยายพิเศษในหัวข้อ “Thailand 2030: Building a National AI and Quantum Innovation System” โดยสะท้อนมุมมองแนวคิด ความพร้อมในมิติต่างๆ รวมถึงการส่งเสริมระบบนิเวศเพื่อผลักดันการพัฒนา AI + Quantum Computing ของประเทศไทย
AI + Q เปิดมิติใหม่แห่ง AI ให้ก้าวข้ามขีดจำกัดเดิม
AI + Quantum Computing เป็นศาสตร์สหสาขาที่ผสานพลังการคำนวณของควอนตัม เข้ากับปัญญาประดิษฐ์ เพื่อยกระดับศักยภาพของการคิดคำนวณ ด้วยการนำหลักการของควอนตัมมาออกแบบอัลกอริทึม (Quantum Algorithms) และสร้างโมเดล AI รูปแบบใหม่ ให้สามารถวิเคราะห์ข้อมูลที่แตกต่างไปจากระบบคำนวณแบบดั้งเดิม เพื่อให้ได้ประสิทธิภาพของงานได้เหนือกว่า ซึ่งความก้าวหน้านี้อาจนำไปสู่การพัฒนา AI ที่มีศักยภาพใกล้เคียงกับการรู้คิดของมนุษย์ได้มากยิ่งขึ้น
ระบบไฮบริด คือ ทิศทางการใช้งานในอนาคตของ AI + Q
ระบบคอมพิวเตอร์ในอนาคตจะผสานจุดแข็งของเทคโนโลยี AI และ Quantum Computing เข้าด้วยกัน เพื่อสร้างสมรรถนะสูงสุดในการประมวลผล โดย GPU (Graphic Processing Unit) จะยังคงเป็นกำลังหลักในการประมวลผลงานด้าน AI ส่วนใหญ่ และ QPU (Quantum Processing Unit) จะเข้ามามีบทบาทสำคัญในการจัดการ “คอขวด” หรือโจทย์ที่ซับซ้อนเฉพาะทางมากๆ เช่น การแก้ปัญหาการหาค่าที่เหมาะสมที่สุด, การจำลองระบบขนาดใหญ่และซับซ้อน แนวทางนี้จะทำให้เกิดระบบ Hybrid AI + Quantum ที่ทำงานร่วมกันได้อย่างลงตัว สร้างพลังการคำนวณระดับใหม่เพื่อรองรับโลกยุคถัดไปของ AI
การส่งเสริมระบบนิเวศ (Ecosystem) ด้าน AI + Q ของประเทศไทย
แนวโน้มในระดับโลกกำลังให้ความสำคัญกับการพัฒนาทรัพยากรมนุษย์ที่มีความเชี่ยวชาญเชิงลึกในหลากหลายสาขา โดยเฉพาะในด้านฟิสิกส์ควอนตัม, คณิตศาสตร์, และวิทยาการคอมพิวเตอร์ โดยแนวทางที่ประเทศไทยควรส่งเสริม เพื่อสร้างระบบนิเวศของการพัฒนาเทคโนโลยี AI + Q ได้แก่
- พัฒนาทรัพยากรมนุษย์
เสริมสร้างความพร้อมของประเทศในการเข้าสู่ยุคคอมพิวเตอร์ควอนตัม ด้วยการพัฒนาบุคลากรให้มีทักษะด้าน Quantum Software, Algorithm และ Programming ให้สอดคล้องกับยุทธศาสตร์ Quantum AI ของประเทศไทย - โครงสร้างพื้นฐานระบบคลาวด์แบบผสมผสาน
จัดตั้งบริการ Hybrid Quantum–Classical Computing Cloud Service โดยใช้ซูเปอร์คอมพิวเตอร์เป็นตัวจำลองควอนตัม (Quantum Simulator) เพื่อช่วยลดต้นทุนในการเข้าถึงบริการคลาวด์ และสร้างพื้นที่ Sandbox สำหรับนักวิจัยไทย ในการพัฒนาและทดสอบอัลกอริทึมควอนตัมได้อย่างรวดเร็ว - สื่อการเรียนรู้ด้านการเข้ารหัสหลังยุคควอนตัม
พัฒนา หลักสูตรและชุดการเรียนรู้ (Learning Kits) สำหรับนักพัฒนาและผู้เชี่ยวชาญด้านความมั่นคงปลอดภัยไซเบอร์ เพื่อยกระดับความพร้อมของประเทศในยุคหลังควอนตัม - สร้างโครงการนำร่องจากภาครัฐและอุตสาหกรรม
สนับสนุนการดำเนินโครงการนำร่องในภาครัฐและภาคอุตสาหกรรม เพื่อประยุกต์ใช้ Quantum Optimization ในการแก้ปัญหาที่ซับซ้อนระดับประเทศ
แม้ขณะนี้ AI + Q จะยังอยู่ในระยะเริ่มต้น แต่การเตรียมความพร้อม และพัฒนาอย่างต่อเนื่องในด้านอัลกอริทึม ซอฟต์แวร์ ครงสร้างพื้นฐาน ซึ่งจะปูทางสู่ยุคใหม่ของเทคโนโลยี AI + Quantum Computing ได้ในอนาคต