วันเด็กแห่งชาติ

"เด็กวันนี้ คือผู้ใหญ่ในวันหน้า" นับเป็นอมตะวาจาที่ทุกคนต้องยอมรับ ดังนั้นการส่งเสริมให้เด็กไทยเป็นผู้ใหญ่ที่ดีในวันหน้า จำเป็นต้องสร้างความตระหนักให้กับเด็กไทยทุกคน นายวี เอ็ม กุลกานี ผู้แทนองค์การสหพันธ์เพื่อสวัสดิการเด็กระหว่างประเทศ เป็นผู้เสนอต่อ กรมประชาสงเคราะห์ ให้มีการจัดงานวันเด็กแห่งชาติขึ้น เพื่อส่งเสริมให้ประชาชนได้เห็นความสำคัญของเด็ก และกระตุ้นให้เด็กได้ตระหนักถึงความสำคัญของตนเอง

งานวันเด็กแห่งชาติในเมืองไทยครั้งแรกนั้น จัดขึ้นในวันจันทร์แรก ของเดือนตุลาคม พ.ศ. 2498 และได้จัดต่อกันมาเป็นประจำทุกปี จนถึง พ.ศ. 2506 จึงมีความคิดว่าควรจะเปลี่ยนไปจัดงานวันเด็กในวันเสาร์ที่ 2 ของเดือนมกราคม เนื่องจากเห็นว่า เป็นช่วงที่พ้นจากฤดูฝนมาแล้ว และเป็นวันหยุดราชการ ทำให้เกิดความสะดวกด้วยประการทั้งปวง แต่ในปีถัดมา คือปี พ.ศ. 2507 ไม่สามารถจัดงานวันเด็กได้ทัน จึงได้เริ่มจัดในปี พ.ศ. 2508 ซึ่งถือเอาวันเสาร์ที่ 2 ของเดือนมกราคม เป็นวันเด็กแห่งชาติมาจนถึงบัดนี้

รัฐบาลได้จัดให้มีคณะกรรมการจัดงานวันเด็กแห่งชาติ ขึ้นมาคณะหนึ่งทำหน้าที่ประสานงานกับหน่วยงานต่างๆ ทั้งภาครัฐบาล รัฐวิสาหกิจ และเอกชน กำหนดให้มีการฉลองวันเด็กแห่งชาติ ทั้งในส่วนกลางและส่วนภูมิภาค จุดประสงค์เพื่อให้เด็กทั่วประเทศทั้งในระบบโรงเรียนและนอกระบบโรงเรียน ได้รู้ถึงความสำคัญของตน เกี่ยวกับสิทธิ หน้าที่ ความรับผิดชอบ ระเบียบวินัย ที่มีต่อตนเองและสังคม มีความยึดมั่นในสถาบันชาติ ศาสนา พระมหากษัตริย์ และการปกครองในระบบประชาธิปไตย อันมีพระมหากษัตริย์เป็นประมุข

คำขวัญวันเด็กแห่งชาติ ในปีต่าง ๆ

ในปี พ.ศ. 2502 จอมพลสฤษดิ์ ธนะรัชต์ ดำรงตำแหน่งนายกรัฐมนตรี ได้ให้คุณค่าความสำคัญของเด็ก จึงมอบคำขวัญให้เป็นข้อคติเตือนใจ สำหรับเด็กปีละ 1 คำขวัญ นายกรัฐมนตรีสมัยต่อมา ได้ถือเป็นธรรมเนียมสืบเนื่องมาดังนี้

2502	จอมพล สฤษดิ์ ธนะรัชต์	ขอให้เด็กไทยในสมัยปฏิวัติของข้าพเจ้าจงเป็นเด็กที่รักความก้าวหน้า
2503		ขอให้เด็กไทยในสมัยปฏิวัติของข้าพ เจ้าจงเป็นเด็กที่รักความสะอาด
2504		ขอให้เด็กไทยในสมัยปฏิวัติของข้าพเจ้า จงเป็นเด็กที่อยู่ในระเบียบวินัย
2505		ขอให้เด็กไทยในสมัยปฏิวัติของข้าพเจ้า จงเป็นเด็กที่ประหยัด
2506		ขอให้เด็กไทยในสมัยปฏิวัติของข้าพเจ้า จงเป็นเด็กที่มีความขยันมั่นเพียรมากที่สุด
2507	จอมพล ถนอม กิตติขจร	(งดจัดงานวันเด็ก)
2508		เด็กจะเจริญต้องรักเรียนและเพียรทำดี
2509		เด็กที่ดีต้องมีสัมมาคารวะ มานะบากบั่นและสมานสามัคคี
2510		อนาคตของชาติจะสุกใส หากเด็กไทยแข็งแรง เรียนดี มีความประพฤตเรียบร้อย
2511		ความเจริญและความมั่นคงของชาติไทยในอนาคต ขึ้นอยู่กับเด็กที่มีวินัยมีความเฉลียวฉลาด และรักชาติยิ่ง
2512		รู้เรียน รู้เล่น รู้สามัคคี เป็นความดีที่เด็กพึงจำ
2513		เด็กประพฤติดีและศึกษาดี ทำให้มีอนาคตแจ่มใส
2514		ยามเด็กจงมั่นเรียน เพียรกระทำดี เติบใหญ่จะได้มีความสุขความเจริญ
2515		เยาวชนฝึกตนดี มีความสามารถ
2516		เด็กดีเป็นศรีแก่ชาติ เด็กฉลาดชาติเจริญ
2517	นายสัญญา ธรรมศักดิ์	สามัคคีคือพลัง
2518		เด็กคือทายาทของชาติไทย ต้องร่วมใจ ร่วมพลังสร้างความดี
2519	ม.ร.ว.คึกฤทธิ์ ปราโมช	เด็กที่ต้องการเห็นอนาคตของชาติรุ่งเรืองจะต้องทำตัวให้ดี มีวินัยเสียแต่บัดนี้
2520	นายธานินทร์ กรัยวิเชียร	รักชาติ ศาสน์ กษัตริย์ เป็นคุณสมบัติของเยาวชนไทย
2521	พลเอก เกรียงศักดิ์ ชมะนันท์	เด็กดีเป็นศรีแก่ชาติ เด็กฉลาดชาติมั่นคง
2522		เด็กไทยคือหัวใจของชาติ
2523		ขยัน อดทน ประหยัด เป็นคุณสมบัติของเด็กไทย
2524	พลเอก เปรม ติณสูลานนท์	มีวินัยใจซื่อสัตย์ รู้ประหยัด เคร่งครัดคุณธรรม
2525		ขยัน ศึกษา ใฝ่หาความรู้ เชิดชูชาติ ศาสน์ กษัตริย์ เป็นคุณสมบัติของเด็กไทย
2526		รู้หน้าที่ ขยัน ซื่อสัตย์ ประหยัด มีวินัย และคุณธรรม
2527		รักวัฒนธรรมไทย ใฝ่ดี มีความคิด สุจริต ใจมั่น หมั่นศึกษา
2528		สามัคคี มีวินัย ใฝ่คุณธรรม
2529		นิยมไทย ใช้ประหยัด ใจซื่อสัตย์ ถือคุณธรรม
2530		นิยมไทย ใช้ประหยัด ใจซื่อสัตย์ ถือคุณธรรม
2531		นิยมไทย ใช้ประหยัด ใจซื่อสัตย์ ถือคุณธรรม
2532	พลเอก ชาติชาย ชุณหะวัณ	รักชาติ ศาสน์ กษัตริย์ ใจซื่อสัตย์ ถือคุณธรรม
2533		รักชาติ ศาสน์ กษัตริย์ ใจซื่อสัตย์ ถือคุณธรรม
2534	นายอานันท์ ปันยารชุน	รู้หน้าที่ มีวินัย ใฝ่คุณธรรม นำชาติพัฒนา
2535		สามัคคี มีวินัย ใฝ่ศึกษา จรรยางาม
2536	นายชวน หลีกภัย	ยึดมั่นประชาธิปไตย ร่วมใจพัฒนา รักษาสิ่งแวดล้อม
2537		ยึดมั่นประชาธิปไตย ร่วมใจพัฒนา รักษาสิ่งแวดล้อม
2538		สืบสานวัฒนธรรมไทย ร่วมใจพัฒนา รักษาสิ่งแวดล้อม
2539	นายบรรหาร ศิลปอาชา	มุ่งหาความรู้ เชิดชูความเป็นไทย หลีกไกลยาเสพติด
2540	พลเอก ชวลิต ยงใจยุทธ	รู้คุณค่าวัฒนธรรมไทย ตั้งใจใฝ่ศึกษา ไม่พึ่งพายาเสพติด
2541	นายชวน หลีกภัย	ขยัน ประหยัด ซื่อสัตย์ มีวินัย
2542		ขยัน ประหยัด ซื่อสัตย์ มีวินัย
2543		มีวินัย ใฝ่เรียนรู้ คู่คุณธรรม นำประชาธิปไตย
2544		มีวินัย ใฝ่เรียนรู้ คู่คุณธรรม นำประชาธิปไตย
2545	พ.ต.ท.ทักษิณ ชินวัตร	เรียนให้สนุก เล่นให้มีความรู้ สู่อนาคต ที่สดใส
2546		เรียนรู้ตลอดชีวิต คิดอย่างสร้างสรรค์ ก้าวทันเทคโนโลยี
2547		รักชาติ รักพ่อแม่ รักเรียน รักสิ่งดี ๆ อนาคตดีแน่นอน
2548		เด็กรุ่นใหม่ต้องขยันอ่าน ขยันเรียน กล้าคิด กล้าพูด
2549		อยากฉลาด ต้องขยันอ่าน ขยันคิด