สรุปเนื้อหาจากสัมมนา
ดร.ชัย วุฒิวิวัฒน์ชัย นักวิจัยอาวุโส หน่วยวิจัยสื่อสารของมนุษย์และคอมพิวเตอร์ ศูนย์เทคโนโลยีอิเล็กทรอนิกส์และคอมพิวเตอร์แห่งชาติ ได้กล่าวในช่วงแรกไว้ว่าปัจจุบันเราต้องเจอกับ Disruptive Technology ต่าง ๆ และในด้านการศึกษาก็มี disruptive education ด้วย McKinsey & Co ได้กล่าวไว้ว่า การเรียนในศตวรรษที่ 21 จะมีลักษณะความเป็น personalized learning ซึ่งประกอบไปด้วย self-directed, relevant, Journey focused และ Strength based มีการออกแบบการเรียนการสอนอย่างเป็นวิทยาศาสตร์ (Scientific) เช่น ออกแบบตามหลัก cognitive science มีการใช้ Evidence based เป็นต้น และสามารถเรียนรู้ได้ทุกที่ ทุกเวลา ที่ต้องการ มีการเชื่อมต่อผู้คนเข้าด้วยกันมีความเป็นสังคมมากขึ้น
ผศ.ดร. อนุชัย ธีระเรืองไชยศรี รองคณบดี ฝ่ายนวัตกรรมการศึกษาคณะเภสัชศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ยังได้กล่าวเพิ่มเติมอีกว่านิยามของ digital education คือ
- ทำให้เกิดการสื่อสารความรู้ที่หลากหลายรูปแบบ ทั้งภาพนิ่ง ภาพเคลื่อนไหว ฯลฯ เป็นสื่อที่มาจากผู้เผยแพร่หลายแหล่ง (Variety of learning resources.)
- ทำให้การเรียนรู้เกิดขึ้นได้ในทุกๆ ที่ (Ubiquitous learning; learning at any place any time)
- แก้ปัญหาเฉพาะเรื่อง/เฉพาะบุคคล (On-demand and personalized learning)
- ระบบการศึกษายืดหยุ่นมากขึ้น การเชื่อมโยงในระบบ/ นอกระบบเป็นการขยายโอกาสทางการศึกษา (Mix and blended between education system)
- สร้างโอกาสเข้าถึง/แลกเปลี่ยนความรู้แก่กัน (People are connected)
- สามารถประเมินผู้เรียนได้อย่างแท้จริงสามารถเข้าถึงผู้คนได้หลากหลาย แลกเปลี่ยนความรู้ระหว่างกันได้
ดร. อติวงศ์ สุชาโต อาจารย์คณะวิศวกรรมศาสตร์จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ได้กล่าวถึงเทคโนโลยีกับค่านิยม Digital Technology พลังแห่งการขับเคลื่อนด้วยวิศวกรรม หรือพฤติกรรมของคน
- เทคโนโลยี / วัฒนธรรม / ค่านิยม เป็นพลังขับเคลื่อนให้โลกดำเนินไปพร้อมๆ กัน ดำเนินไปตามธรรมชาติ
- เทคโนโลยีปัจจุบัน เข้ามา break through communication เทคโนโลยีทำให้ cost ต่างๆมันถูกลง เช่น ค่า Internet ทึ่ถูกลงมาก ทำให้คนเข้าถึงได้มากขึ้น
- นอกจากนี้ความก้าวหน้าของ Digital Technology เช่น web, HTML5 ทำให้การเรียนรู้มีสิ่งที่น่าสนใจ
- เทคโนโลยีทำให้เกิดการเชื่อมต่อ (Connected) เข้ามาเติมเต็มช่องว่าง
รศ.ดร.ชุติพร อนุตริยะ อาจารย์คณะวิศวกรรมศาสตร์และเทคโนโลยี สถาบันเทคโนโลยีแห่งเอเชีย ได้ให้ความเห็นในแง่ผู้ใช้งานว่า
- Digital Education ทำให้เข้าถึงการเรียนสามารถทำได้ง่ายกว่าเมื่อก่อนมาก
- Digital Education โอกาสในการเข้าถึงแหล่งความรู้ รวมไปถึงรูปแบบการจัดการเรียนรู้ ปัจจุบันมีเทคโนโลยีที่สามารถทำให้ทราบว่านักเรียนมีความสามารถในระดับใด ระบบสามารถที่จะปรับเปลี่ยนในการนำเสนอเนื้อหาที่เหมาะกับการเรียนของแต่ละคนได้ เช่น บางคนอาจชอบที่จะเรียนทฤษฎีให้เข้าใจก่อนแล้วจึงทำตามตัวอย่างขณะที่บางคนจะชอบดูตัวอย่างควบคู่ไปพร้อมกับทฤษฎี
- กิจกรรมการเรียนรู้ที่หลากหลาย ผู้เรียน (Personalized)
- Learning/Learner Analytics Personalized & Adoptive Learning
- Learning/Learner Analytics วิเคราะห์ประวัติการเรียน > วิเคราะห์ผลการเรียน > วิเคราะห์พฤติกรรม > พัฒนาการจัดการเรียนการสอน
- Paganized & Adaptive Learning
ดร.วรสรวง ดวงจินดา ผู้อำนวยการ สำนักการจัดการศึกษาออนไลน์ มหาวิทยาลัยศรีปทุม ได้กล่าวเสริมว่าการเรียนในศตวรรษที่ 21 ทำให้เราสามารถเรียนในเวลาที่ชอบและพบปะกับผู้คนได้หลากหลายมากขึ้น
Digital Education ให้อะไรในสิ่งที่ Education สมัยก่อนทำไม่ได้
- Education revolution
- Readiness
- Diversity
- Options
- Freedom of voice (กล้าแสดงความคิดเห็น)
- Cost – based opportunities
- Languages & skills
- globalization
ผศ.ดร.อนุชัยฯ ยังได้กล่าวถึงโครงการ Thai MOOC ซึ่งเป็นตลาดความรู้ ที่ดำเนินการมาแล้ว 6 เดือน ได้รับความร่วมมือจากมหาวิทยาลัยกว่า 40 มหาวิทยาลัยทั่วประเทศ มาร่วมจัดทำรายวิชาได้ 140 รายวิชาแล้ว นอกจากนี้ยังมีความร่วมมือกับ J-MOOC ประเทศญี่ปุ่น และ K-MOOC ประเทศเกาหลี
ด้วย ดร.วรสรวงฯ ได้กล่าวเสริมว่าได้มีการเปิด facebook thai academic เพื่อรวบรวมปัญหาและอุปสรรคในการทำ thai mooc และมีการแบ่งปันประสบการณ์ เช่น เครื่องมืออะไรเหมาะกับผู้เรียนอะไรบ้าง และมีการแนะนำให้ผู้สอนเข้าใจการสอนแบบที่มีผู้เรียนจำนวนมาก ซึ่งไม่สามารถใช้วิธีการสอนแบบเดิมมาใช้กับการสอนที่มีผู้เรียนจำนวนมากเช่นนี้ได้
รศ.ดร.อติวงศ์ฯ ยังได้แนะนำ Chula MOOC ที่พัฒนาด้วย platform courseville เปิดตัวไปเมื่อวันที่ 8 กันยายน 2560 โดย รศ.ดร.อติวงศ์ฯ ได้นำเสนอคุณลักษณะของ Platform couseville ในด้านการจัดการเนื้อหาการสอน การรายงานข้อมูลต่าง ๆ ด้วย
นอกจากนี้ ในช่วงท้ายของการเสวนา ยังได้กล่าวถึง ข้อดี-ข้อเสียของ Digital Education รวมไปถึง ข้อจำกัด แนวทางในการพัฒนาในอนาคต ดังนี้